Kılıç, ÜnalAksu, Ali2025-06-162025-06-162018978-605-4561-71-1270 sayfahttps://hdl.handle.net/20.500.12418/35939Devletin kurucusu Muaviye b. Ebî Süfyan’ın dedesi olan Ümeyye b. Abdüşşems’e nispetle Ümeyye oğulları veya Emevî Devleti olarak isimlendirilen bu devlet, Hulefâ-yi Râşidîn döneminden (632-661) sonra kurulmuştur. Yaklaşık olarak bir asır (41132/661-750) varlığını sürdüren Emevî Devleti bu zaman zarfında on dört halife tarafından yönetilmiştir. Halifelerden ilk üçü Muaviye’nin babası Ebû Süfyan’ın soyundan geldiği için ‚Süfyânîler‛ kolu olarak nitelendirilirken geriye kalan on bir halife dönemi ise Emevîlerin dördüncü halifesi Mervan b. Hakem’in soyundan oldukları için ‚Mervânîler‛ olarak isimlendirilmişlerdir. Ümeyye oğulları kabilesi İslâm’dan önceki dönemde de Mekke toplumunun en önemli kabilelerindendi. Kureyş kabilesinin güçlü boylarından birisi olan Ümeyye oğulları kabilesi Mekke’de, kabileler arası görev dağılımında ‚kıyâde‛, yani Mekkelilerin ordu komutanlığı görevini yerine getiriyordu. Bu görev Ümeyye oğulları mensuplarının siyasî ve askerî gücü ellerinde bulundurarak maddi nüfuz elde etmelerine yol açarken aynı zamanda onların Mekke toplumunda çok saygın bir konuma ulaşmalarında da etkili olmuştur. Bu dönemde yine Kureyş kabilesine mensup ve Ümeyye oğullarıyla aynı soydan gelen Hâşim oğulları kabilesi ise Mekke şehrinde sikâye ve rifâde görevini yani hacıların su ve yiyecek ihtiyaçlarını karşılamakla yükümlü idiler. Rifâde ve sikâye görevini ifa etmek Hâşim oğullarına maddi nüfuz yerine manevi saygınlık kazandırmaktaydı. Ümeyye oğullarıyla Hâşim oğulları aynı soydan gelmekle birlikte çeşitli sebeplerle aralarında bir rekabet vardı. Her iki akraba kabile arasında rekabetin sürdüğü esnada Hâşim oğulları kabilesinden Hz. Muhammed’in yeni bir dini tebliğ etmekle görevli peygamber olarak gönderilmesi rekabetin daha da artmasına yol açtı. Ümeyye oğulları mensupları rakib kabileden olan Hz. Muhammed ve onun tebliğ ettiği dine karşı çıktılar. İslâm’ı kabul etmeleri için kendilerine yapılan davetlere olumsuz karşılık vermekle kalmayıp Hz. Peygamber ve bazı Müslümanlara yönelik şiddete varacak tarzda hakaret ve saldırılarda bulundular. Ümeyye oğullarından Hz. Osman gibi bazı kimseler Müslüman olmakla birlikte söz konusu rekabet sebebiyle kabilenin büyük oranda İslâmiyet’i benimsemesi Mekke’nin fethine (8/630) kadar gecikti.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessBookYayın No : 169