| dc.description.abstract | Türk kültürünün en köklü ve yaşayan unsurlarından biri olan âşıklık geleneği, Türk tarihinin en eski ve zengin sosyal, dinî ve kültürel olgularından biridir. Bu geleneğin temelleri, Türk toplumunun geçmişinden gelen dinî ve toplumsal uygulamalara dayanır. Özellikle Türk toplumunun sosyal yapısında önemli bir rol üstlenen âşıklar, önceleri dinî vazifeleri yerine getiren kişiler olarak ortaya çıkmıştır. Bu dönemde icra ettikleri ritüellerle toplumsal birliği sağlamışlar ve kamusal alanda uyumu temin etmişlerdir. Ancak zamanla Türk toplumu, değişen koşullar, yeni mekanlar, farklı toplumlar, sosyal olaylar ve teknolojik ilerlemelerle karşılaşmıştır. Bu değişimler, ritüellerin sınırlarını genişleterek estetik ve duygusal yapıların örüldüğü bir sanat pratiği haline gelmiştir. Başlangıçta dinî vazifeleri yerine getiren kişilerin faaliyetleriyle temeli atılan ritüeller zamanla, özellikle destancılık ve ozanlık geleneğiyle ortaya çıkmış ve daha sonra İstanbul kahvehaneleri vasıtasıyla bir sanat icrası halini almış âşıklık, Türk kültüründe önemli bir yer edinmiştir. Âşıklık geleneğinin bu evrimi, önceleri birer ritüel olarak icra edilen organizasyonların sanatsal boyut kazanmasıyla gerçekleşmiştir. Bu süreç içinde âşıklar, toplumun duygusal ve estetik ihtiyaçlarına cevap veren önemli figürler haline gelmişlerdir. Başlangıçta sadece halk arasında tanınan âşıklar, zamanla İstanbul kahvehanelerinde yeni bir biçim kazanarak âşık geleneğini ortaya çıkarmışlardır. Bu süreçte âşıkların rolü, toplumsal, dini ve kültürel yapıya önemli katkılarda bulunmuş ve Türk kültürünün temel taşlarından biri haline gelmiştir. | tr |
