Çarpışma sonrası kalk-alkalin Yozgat volkaniklerinin petrolojisi

Abstract

Yozgat Volkanitleri Orta Anadolu’daki Orta Anadolu Kristalin Karmaşığı içerisinde, Yozgat ilinin ise kuzey-batısında yer almaktadır. Orta-Üst Eosen yaşlı Yozgat Volkanitleri bazaltik andezit, andezit ve dasitlerden oluşmaktadır. Yozgat Volkanitleri kalk-alkalin karakter sergilemekte olup, elek dokulu plajiyoklaz fenokristalleri ve epitaksitik kuvars ksenokristalleri ile magma karışımının varlığını ispat etmektedir. Ayrıca jeokimyasal incelemeler sonucunda, bazaltik andezitlerden andezitlere doğru olivin+klinopiroksen, andezitlerden dasitlere doğru ise plajiyoklaz+hornblend fraksiyonel kristalleşmesi görülmüştür. Ayrıca kısmi ergime ve kabuksal kirlenmenin etkileri de jeokimyasal olarak izlenmiştir. Orta Anadolu’da Santoniyen-Kampaniyen döneminde Neo-Tetis okyanusunun kuzey kolu Avrasya levhasının altına dalmaktadır. Bu dalma batma olayının devamında ise kıta-kıta çarpışması ile İzmir- Ankara-Erzincan Sütur zonu oluşmuştur. Alt-Orta Eosen döneminde alt kıtasal kabuğun kısmi ergimesi ile Yozgat Volkanitleri’ni oluşturan dasitik kayaçlar oluşurken bazaltik kayaçlar ise manto kökenli olarak oluşmuştur. Bu bazik ve asidik volkanik kayaçların homojen karışımıyla da ortaç bileşimli andezitik kayaçların oluştuğu düşünülmektedir.

Yozgat Volcanics is located in Central Anatolian Crystalline Complex within central Anatolia, and in the northwest of the province of Yozgat. Middle-Upper Eocene Yozgat Volcanics are composed of basaltic andesite, andesite and dacite. Yozgat Volcanics show calc-alkaline character which presence of plagioclase phenocryst with sieve texture and epitacsitic quartz xenocrystals prove magma mixing. Besides, geochemical analyses show that there are olivine-clinopyroxene fractionation from basaltic andesite to andesite, and plagioclase-hornblende fractionation from andesite to dacite. In addition to that it has been observed that there is a signature of partial melting and continental contamination during magma evolution based on geochemical analysis. The northern branch of Neo-Tethys subducted beneath of Eurasia plate in central Anatolia in stage of Santonian-Campanian. Following this subduction event İzmir-Ankara Suture Zone occurred due to continent-continent collision. Lower-Middle Eocene basaltic rocks originated from mantle dasitic rocks originated partial melting of lower continental crust respectively. It has been thought that andesite was formed by homogeneous mixing of basic and acidic volcanic rocks.