15 Numaralı Sivas Ahkâm Defteri’nin Transkripsiyonu Ve Değerlendirilmesi

Abstract

Bu tez çalışmasında, Başbakanlık Osmanlı Arşivinde bulunan 15 Numaralı Sivas Ahkâm Defteri’nin transkripsiyon ve değerlendirmesi yapılacaktır. 15 Numaralı Sivas Ahkâm Defteri, H. 22 Rebiülevvel 1194 (M. 28 Mart 1780) ile H. Evasıt-ı Receb 1195 (M. 3-12 Temmuz 1781) tarihleri arasındaki yaklaşık 16 aylık süreçte Sivas Eyâleti’nde meydana gelen sosyal, ekonomik, adlî ve idâri konulara ışık tutmaktadır. Defterde bulunan 839 hükümde, devlet görevlileri ve reâyâ arasındaki ilişkiler, tımar ile ilgili sorunlar, alacak - verecek - borç davaları, mirasla ilgili davalar, eşkıyâlık hareketleri, kısacası yerel mahkemelerde çözümlenmesi gereken ancak çözülemeyerek Divân-ı Hümâyûn’a yansıyan sorunlar yer almaktadır. Tez şu bölümlerden oluşmaktadır: İlk bölümde Ahkâm Defterleri’nin genel özellikleri ile Vilayet Ahkâm Defterleri’ne değinilmiş, daha sonra Sivas Ahkâm Defterleri hakkında genel bilgi verilmiştir. İkinci bölümde 15 Numaralı Sivas Ahkâm Defteri fiziki ve içerik olarak incelenmeye çalışılmıştır. Bu bölümde ayrıca dönemin güçlü devlet adamlarından Fîrârî Canikli Hacı Ali Paşa’ya ayrı bir başlıkta yer verilmiştir. Sonuç ve kaynakça yine bu bölümde yer almıştır. Üçüncü ve son bölümde ise 15 Numaralı Sivas Ahkâm Defteri’nin transkripsiyonu verilmiştir.

In this study, the transcription and evaluation of Sivas Ahkâm Register Number 15 in the Ottoman Archive of premiership will be made. Sivas Ahkâm Register Number 15, englightens social, economic, judicial and administrative issues in the province of Sivas approximately 16 months occured between the dates H. 22 Rebiülevvel (Rabi al-awwal) 1194 (M. 28 March 1780) and H. Evasıt-ı Receb 1195 (M. 3-12 July 1781) The 839 provisions in the register containing relations between state officials and reâyâ (community), problems related to grooming, debt - to - give - debt cases, inheritance cases, banditry movements, in short, problems that need to be solved in the local courts. The study consists of the following parts: In the first part, the general characteristics of Ahkâm Registers and Provincial Ahkâm Registers are mentioned and then general information about Sivas Ahkâm Registers are given. In the second part, Sivas No.15 Ahkâm Register is examined in terms of physical and content. Also this part includes a separate title to Fîrârî Canikli Hacı Ali Pasha, one of the powerful statesmen of the period moreover, conclusion and bibliography are included in this section. In the third and last part, the transcription of Sivas Ahkâm Register, which is numbered 15, is studied.