Cinsel İstismar Mağduru Kız Çocukların Umutsuzluk Düzeyi İle Saldırgan Tutumları Arasındaki İlişki (Güneydoğu Anadolu Bölgesi Örneği)
Özet
Bu araştırmanın temel amacı, cinsel istismar mağduru kız çocukların
umutsuzluk düzeyi ile saldırgan tutumları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışma
ilişkisel tarama modelinde ve nicel ve betimsel bir yöntemle gerçekleştirilmiştir.
Araştırmanın çalışma grubunu Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na bağlı
Diyarbakır, Batman, Mardin, Gaziantep, Şanlıurfa ve Adıyaman illerindeki Çocuk
Destek Merkezlerinde hizmet alan cinsel istismar mağduru kız çocuklar (n=224)
oluşturmuştur.
Araştırmanın verileri, Seber (1991) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan Beck
Umutsuzluk Ölçeği ve Türkçe uyarlaması Madran (2012) tarafından yapılan Buss-Perry
Saldırganlık Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Umutsuzluk ve Saldırganlık arasındaki
ilişkilerin tespiti yönündeki analizlerde Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon
Katsayısı kullanılmıştır. Bununla beraber, etki büyüklüklerinin hesaplanmasında kısmi
Omega kare formülü kullanılmıştır. Çoklu kategorilerden oluşan istismar özellikleri,
ebeveyn özellikleri ve ilişkileri ile umutsuzluk ve saldırganlık arasındaki ilişkiler,
hiyerarşik linear modelleme kullanılarak rapor edilmiştir. Bütün analizler SPSS 24
programı ile gerçekleştirilip, hiyerarşik linear modelleme için SPSS Mixed prosedürü
kullanılmıştır. Araştırmanın anlamlılık düzeyleri (p) .05 ve .01 olarak alınmıştır.
Araştırma sonuçlarına göre; cinsel istismar mağduru kız çocuklar ortalama
düzeyde umutsuz ve ortalamanın üzerinde saldırgan olarak belirlenmiştir. Çocukların
genel umutsuzluk ve alt faktör bileşenlerinin puanları ile saldırganlık puanları arasında
pozitif yönde ve zayıf düzeyde anlamlı korelasyon tespit edilmiştir. Gruplar arası
anlamlılık düzeyleri incelendiğinde, tanıdığı ancak akraba olmayan kişilerce istismara
uğrayan kız çocuklarının genel saldırganlık durumlarının aile üyesi, erkek arkadaş ve
tanımadığı kişiler tarafında istismara uğrayan kız çocuklarından anlamlı düzeyde yüksek
olduğu tespit edilmiştir. Gebelik sonlandırma öyküsü olan çocukların diğer gebelik
öyküsü bulunan kişilere nazaran anlamlı derecede umutsuzluk puanlarının yüksek
olduğu görülmüştür. Yakın akraba tarafından istismara uğrayan ve mevcut gebelik
xvi
yaşayan kız çocuklarının yakın akraba tarafından istismara uğrayıp gebelik öyküsü
olmayan bireylere göre daha umutsuz olduğu belirlenmiştir.
Toplam saldırganlık puanları etkileşimlerinde, anne babanın birlikte olma
durumu, anne ve babanın hayatta olma durumu ve görüşme şekli arasındaki anlamlı
ilişkilerin bulunduğu görülmüştür. Anne ve babasının birliktelik durumundan herhangi
bir bilgisi olmayan katılımcıların, birlikte yaşayan ve ayrı yaşayanlara göre saldırganlık
eğiliminin oldukça düşük olduğu tespit edilmiştir. Anne ve babanın birlikteliği, aile ile
görüşme şekli ve aile ile görüşme sıklığı etkileşiminde, anne ve babası birlikte olup,
birden fazla biçimde görüşen ve en az aylık dilimler arasında görüşen çocukların, anne
ve babası birlikte olup hiç görüşmeyenlerden daha az saldırgan olduğu saptanmıştır. The main purpose of this study is, to examine relations between hopelessness
levels and aggressive behaviors of girls who sexually abused. The study had been
constructed as quantitative and descriptive. A sample of this study is girls who sexually
abused (n=224) and taking formal services at Ministry of Family and Social Policies
Child Support Services.
The data of this study has been gathered by Beck Hopelessness Scale -Turkish
adaptation by Seber (1991)- and Buss-Perry Aggression Scale -Turkish adaptation by
Madran (2012). For the analysis that aims to figure out the relations between
hopelessness and aggression examined by using r Pearson coefficients. Due to multicategorical
features of abuse type, parenting and parent relations, relations between these
variables and hopelessness and aggression behaviors had been realized through
Hierarchical Linear Modelling. All analysis had been realized via SPSS 24 package
program and for the hierarchical linear modeling we used SPSS Mixed procedure. The
probability levels of this study are .05 and .01.
In according to results, sexually abused girls showed average hopelessness levels
and above average aggressive behaviors. General hopelessness and sub-factor category
levels showed positive and weak correlations with aggression. In the significance
analysis in between-groups. The girls who abused by an acquaintance person showed
higher expression levels than abused by family members or unfamiliar persons. Girls
who had an abortion story had shown higher levels of hopelessness. The girls who
abused by close related person and became pregnant found more hopeless than who
abused by close related person but has no pregnancy story.
In the analysis of total aggression scores and interactions, There were significant
relations between the marital status of parents, the statue of being alive and contacting
types. The participants who have no knowledge about parents’ marital status had shown
less aggression tendency than others. The interactions between marital status, contacting
types and contacting frequency showed that, whom parents are living together and
xviii
having several dialogues at least less than one month had fewer aggression levels than
others.