Ebeveynlere Verilen Planlı Eğitimin Ev Ortamında Sigara İçilme Durumuna ve 0-5 Yaş Arası Çocukların Pasif İçicilik Maruziyetine Etkisi
Date
9-10 MayısMetadata
Show full item recordCitation
Umutlu S., Zorlu S. “Ebeveynlere Verilen Planlı Eğitimin Ev Ortamında Sigara İçilme Durumuna ve 0-5 Yaş Arası Çocukların Pasif İçicilik Maruziyetine Etkisi”, 1. Uluslararası 1. Ulusal Sivas Ebelik Kongresi, 9-10 Mayıs 2022, Çevrimiçi-Yüz Yüze, Türkiye (Sözel Bildiri)Abstract
Giriş ve Amaç: Pasif içicilikten en fazla etkilenen grupların başında bebekler ve çocuklar
gelmektedir. Bu araştırma, ebeveynlere verilen planlı eğitimin ev ortamında sigara içilme
durumuna ve 0-5 yaş arasındaki çocukların pasif içicilik maruziyetine etkisini belirlemek
amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tek grupta öntest-sontest yarı deneysel tipte olan araştırmanın
evrenini, Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesindeki bir il merkezinde bulunan bir Aile Sağlığı
Merkezine kayıtlı ve 0-5 yaş arası en az bir çocuğa sahip olan aileler oluşturmuştur. Araştırma,
Aile Sağlığı Merkezine 1 Eylül 2019-30 Haziran 2020 tarihleri arasında herhangi bir nedenle
başvuran ve 0-5 yaş arası en az bir çocuğa sahip olan aileler arasından; kendisi ve/veya eşi
sigara içiyor olan, yaşadıkları evin içerisinde sigara içilen, iletişim güçlüğü ve mental sorunu
olmayan toplam 40 ebeveyn (5 sigara içen anne, 35 sigara içen baba) ile yürütülmüştür.
Araştırmanın verileri Tanıtıcı Bilgi Formu, Fagerstrom Nikotin Bağımlılık Testi, Ebeveynlerin
Ev Ortamında Sigara İçme ve Sigara İçimine Yönelik Önlem Alma Davranışlarını
Değerlendirme Formu ve Ölçüm ve İzlem Formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmadan elde
edilen veriler SPSS 23.0 paket programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular:
Araştırmada, ebeveynlere verilen planlı sigara bıraktırma eğitimi sonrası yapılan izlemlerde
yaşadıkları evlerin odalarında ölçülen havadaki karbonmonoksit değerlerinin dört izlem
boyunca anlamlı bir şekilde azaldığı belirlenmiştir . Sigara içen ebeveynlere verilen planlı
eğitim sonrası yapılan izlemler sonucunda, sigara bırakma polikliniğine başvuran ebeveyn
sayısının arttığı ve sigara içen ebeveyn sayısının azaldığı saptanmıştır. Yapılan Kaplan-Meier
Sağkalım analizine göre; sigara içen ebeveynlerin evlerinde sigara içilme, evlerinde sigara
içilmesine izin verme ve ev dışında sigara içilen ortamda bulunma olasılıklarının ilk izlemden
son izleme doğru anlamlı düzeyde azaldığı ortaya çıkmıştır.
Sonuç ve Öneriler: Sigara içen ebeveynlere verilen planlı eğitimin; ebeveynlerin sigara içme
oranlarını ve ev ortamındaki karbonmonoksit değerlerini azalttığı, dolayısıyla 0-5 yaş
arasındaki çocukların pasif içicilik maruziyetlerini azaltmada etkili olduğu belirlenmiştir.
256
Ailelere aktif ve pasif sigara içiciliğin zararlarına yönelik farkındalık oluşturacak müdahaleler
planlanmalıdır. Giriş ve Amaç: Pasif içicilikten en fazla etkilenen grupların başında bebekler ve çocuklar
gelmektedir. Bu araştırma, ebeveynlere verilen planlı eğitimin ev ortamında sigara içilme
durumuna ve 0-5 yaş arasındaki çocukların pasif içicilik maruziyetine etkisini belirlemek
amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tek grupta öntest-sontest yarı deneysel tipte olan araştırmanın
evrenini, Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesindeki bir il merkezinde bulunan bir Aile Sağlığı
Merkezine kayıtlı ve 0-5 yaş arası en az bir çocuğa sahip olan aileler oluşturmuştur. Araştırma,
Aile Sağlığı Merkezine 1 Eylül 2019-30 Haziran 2020 tarihleri arasında herhangi bir nedenle
başvuran ve 0-5 yaş arası en az bir çocuğa sahip olan aileler arasından; kendisi ve/veya eşi
sigara içiyor olan, yaşadıkları evin içerisinde sigara içilen, iletişim güçlüğü ve mental sorunu
olmayan toplam 40 ebeveyn (5 sigara içen anne, 35 sigara içen baba) ile yürütülmüştür.
Araştırmanın verileri Tanıtıcı Bilgi Formu, Fagerstrom Nikotin Bağımlılık Testi, Ebeveynlerin
Ev Ortamında Sigara İçme ve Sigara İçimine Yönelik Önlem Alma Davranışlarını
Değerlendirme Formu ve Ölçüm ve İzlem Formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmadan elde
edilen veriler SPSS 23.0 paket programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular:
Araştırmada, ebeveynlere verilen planlı sigara bıraktırma eğitimi sonrası yapılan izlemlerde
yaşadıkları evlerin odalarında ölçülen havadaki karbonmonoksit değerlerinin dört izlem
boyunca anlamlı bir şekilde azaldığı belirlenmiştir . Sigara içen ebeveynlere verilen planlı
eğitim sonrası yapılan izlemler sonucunda, sigara bırakma polikliniğine başvuran ebeveyn
sayısının arttığı ve sigara içen ebeveyn sayısının azaldığı saptanmıştır. Yapılan Kaplan-Meier
Sağkalım analizine göre; sigara içen ebeveynlerin evlerinde sigara içilme, evlerinde sigara
içilmesine izin verme ve ev dışında sigara içilen ortamda bulunma olasılıklarının ilk izlemden
son izleme doğru anlamlı düzeyde azaldığı ortaya çıkmıştır.
Sonuç ve Öneriler: Sigara içen ebeveynlere verilen planlı eğitimin; ebeveynlerin sigara içme
oranlarını ve ev ortamındaki karbonmonoksit değerlerini azalttığı, dolayısıyla 0-5 yaş
arasındaki çocukların pasif içicilik maruziyetlerini azaltmada etkili olduğu belirlenmiştir.
256
Ailelere aktif ve pasif sigara içiciliğin zararlarına yönelik farkındalık oluşturacak müdahaleler
planlanmalıdır.