Hükümet - Birey İlişkilerinin Vergi Uyumuna Etkisi ve Türkiye

Abstract

Gelir ihtiyacının artması devletin en büyük gelir kaynağı olan vergiler üzerinde daha önemle durulması gereğini doğurmuştur. Bu gereksinim, vergiler kadar eski bir konu olan vergi uyumu üzerinde daha yoğun çalışmalar yapılmasına neden olmuştur. Vergi uyumu, vergi yükümlülüğünün mükellefler tarafından doğru olarak yerine getirilmesi şeklinde tanımlanabilir. Vergi uyumuna ilişkin çalışmalarda, klasik vergi uyumu modelindeki sınırlı sayıdaki değişkenin çok daha ötesinde ekonomik, sosyo-psikolojik ve vergi yönetimine ilişkin değişik faktörlerin vergi uyumuna olası etkileri araştırılmakta ve vergi uyumunu artırıcı yönde öneriler getirilmektedir. Bu anlamda, hükümet-birey ilişkileri de değişik yönleriyle vergi uyumuna etki edebilmektedir. Çalışmanın amacı, bu ilişkilerin vergi uyumuna olası etkilerini yapılan araştırmalar çerçevesinde incelemek ve teorik çalışmanın uygulaması niteliğinde Türkiye’ye yönelik öneriler getirmektir. Çalışma, Türkiye’deki vergi uyumunu yeterli düzeye çıkarabilmek için hükümet-birey ilişkilerinde yaşanan değişik sorunların araştırılması ve bunların çözümüne yönelik düzenli çalışmalar yapılması gerektiği sonucuna varmıştır.

The increased need for revenues has created a renewed interest in taxes, which are the most important source of revenue. This need produced many studies on tax compliance, which is a problem that is as old as taxes. Tax compliance can be defined as accurate reporting of tax liability by the taxpayers. The studies on tax compliance seek to reveal the possible effects of many economic and socio-psychologial factors and factors related to tax administration that are beyond the limited number of variables in classical studies on tax complience and propose ways to increase tax compliance. In this sense, government-individual relations may affect tax compliance in various ways. The aim of this study is to examine the effects of these relations on tax compliance in the context of these studies, and as an application of the theoretical study, to offer policies for Turkey. The study concludes that regular work should be done in investigating and solving the problems in government-individual relations in order to increase the tax compliance to a satisfactory level in Turkey.