Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne Uyum Sürecinde Atık Yönetimi: Ekonometrik İnceleme

Abstract

Avrupa Birligi (AB) düzeyinde çevre politikasının temeli 1970?lere dayanmaktadır. Bu dönemde, çevre boyutu olmadan ekonomik kalkınmanın olası olmadıgı ve çevre kirliliginin herhangi bir sınırı olmadıgı anlasılmıstır. Bu kavrayıs, çevre alanında adımlar atılmasını zorunlu hale getirmistir. AB çevre politikası, ikincil mevzuat ve antlasmalar vasıtasıyla sekillenmistir. Mevcut AB çevre politikası, çevre kalitesini, insan saglıgını ve dogal kaynakları korumayı ve bölgesel ve dünya çapındaki çevre sorunlarıyla mücadeleyi hedeflemektedir. Çevre politikasında birçok alt baslık bulunmaktadır. Atık yönetimi bu alt baslıklar içinde en önemlilerinden biridir. Çünkü atık yönetimi, ekonomiden, toplum saglıgına birçok sektörü etkileyebilecek güçtedir. Atık yönetiminin düzgün sekilde yürütülmesi için bazı ilkelere ihtiyaç duyulmaktadır. Bunlardan biri de Maastricht Antlasması?yla tanımlanan yetki ikamesi ilkesidir. Bu ilke temelinde birçok Avrupa ülkesinde atık yönetiminin sorumlulugu belediyeler tarafından üstlenilmektedir. Türkiye?de de çevre politikaları AB mevzuatı ve uluslararası anlasmalar çerçevesince olusturulmaktadır. Çevre harcamaları içinde %50?nin üzerinde paya sahip olan atık yönetimi harcamaları atık yönetiminin önemini göstermektedir. Zaman içinde hukuki düzenlemelerin yanı sıra atık hizmeti veren belediyelerde, atık miktarlarında ve atıkların bertaraf edilme yöntemlerinde yasanan gelismeler yerel yönetimlerin bu alandaki rolünü incelemeyi gerekli kılmıstır. Bu amaçla atık hizmeti veren belediyelerle atıkların geri dönüsüm yöntemleri arasındaki iliski sayısal yöntemlerle analiz edilmistir. Ekonometrik analiz sonucunda belediye atık hizmetlerindeki gelismeler ve atıkların ilkel yöntemlerden ileri yöntemlere dogru bertaraf edilme biçimleri arasındaki iliskinin tespit edilmesi amaçlanmıstır.