Açık kalp ameliyatı geçirmiş bireylerin evde bakım gereksinimlerinin belirlenmesinde bir model: Fonksiyonel sağlık örüntüleri

Abstract

Amaç: Bu çalışmada açık kalp ameliyatı geçirmiş bireylerin fonksiyonel sağlık örüntüleri (FSÖ) modeline göre evde bakım gereksinimleri belirlendi. Çalışma planı: Bu tanımlayıcı çalışmaya 31 Mart - 31 Eylül 2005 tarihleri arasında Cumhuriyet Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi kliniğinde açık kalp ameliyatı geçirmiş 45 hasta (32 erkek, 13 kadın; ort. yaş 58.1 yıl; dağılım 18-65 yıl) dahil edildi. Veriler 2005 yılında "Hasta Bilgi Formu" ve FSÖ modeli kullanılarak hazırlanmış "Evde Bakım Gereksinimlerini Belirleme Formu" kullanılarak toplandı. Bulgular: Hastaların %73'ü evli ve %44.4'ü eşi ve çocukları ile yaşamaktadır. Hastaların %68.9'u ilköğretim mezunu ve %60'ı emeklidir. Hastalar taburcu edildikten bir hafta sonra, fonksiyonel sağlık örüntülerine göre %95.6'sı beslenme, %86.7'si boşaltım, %100.0'ü aktivite, %88.9'u uyku gibi fizyolojik örüntülerde sorun yaşadı. Hastaların %100.0'ü ise biliş ve algı, %55.5'i kendini algılama, %80.0'i rol ve ilişki, %64.5'i cinsellik, %100.0'ü stresle baş etme ve stres toleransı %33.3'ü değer ve inanç gibi psikolojik ve sosyal örüntülerde sorun yaşadı. Hastalar taburcu edildikten altı hafta sonra beslenme, kendini algılama ve cinsellik örüntüleri ile ilgili sorunlarında artma diğer sorunlarında ise azalma olduğunu bildirdiler. Hastalar evde bakıma ilişkin sağlık personeli tarafından verilen bilginin yetersiz olduğunu ve taburcu olduktan sonraki birinci ve altıncı haftalarda yaşadıkları sorunlarla baş edebilmek için sağlık personeline gereksinim duyduklarını ifade ettiler. Sonuç: Araştırma kapsamına alınan bireylerin taburcu edildikten sonra birinci haftada yaşadıkları sorunlar altıncı haftada azalmasına rağmen altıncı haftada başka sorunların ortaya çıktığı ve bu sorunların çözümünde profesyonel sağlık personeline gereksinim duydukları belirlendi.

Background: In this study we analyzed patients needs of care at home in accordance with functional health patterns (FHP) model after open-heart surgery. Methods: Forty-five patients, (32 males, 13 females; mean age 58.1 years; range 18 to 65 years) who underwent open heart surgery at the Department of Cardiovascular Surgery of Cumhuriyet University Research and Training Hospital between 31 March and 31 September 2005 were enrolled in this descriptive study. Data were collected by means of a "Patient Information Form" and the "Home-care Needs Form" prepared by using FHP model in 2005. Results: Seventy-three percent of patients were married and 44.4% lived with their spouses and children. Sixty-eight point nine percent of the subjects were primary school graduates and 60% were retired. One week after their discharge, according to functional health patterns, 95.6% had problems with nutrition, 86.7% with excretion, 100.0% with exercising, 88.9% with physiologic patterns like sleep. A hundred percent of the subjects had problems with cognition and perception, 55% with self-perception, 80% with roles and relationships, 64.5% with sexuality, 100% with stress management and tolerance of stress, and 33.3% with values and beliefs. Six weeks after their discharge, patients reported that their problems related to feeding, self-perception and sexuality increased but other problems decreased. They also noted that the information provided by the health staff was insufficient and that during the first and the sixth weeks after their discharge they still needed assistance of the health staff to overcome the problems they encountered at home. Conclusion: It was determined that although the problems experienced within one week after discharge decreased, new problems arose six weeks after discharge and the patients needed assistance of health staff at home to deal with these problems.