İŞLETMELERDE SERMAYE YAPISI İLE KÂRLILIK ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: 1992-2011 YILLARI ARASI FİNANSAL KRİZLER ODAKLI BIST’TE BİR UYGULAMA

Abstract

Sermaye yapısı işletmelerin üzerinde durdukları en önemli konulardan birisidir. Finansal serbestleşme eğilimiyle birlikte ülkeler krizlere açık hale gelmiştir. Yaşanan krizlerin işletmelerin sermaye yapılarını etkilediği görülmüştür. Bu çalışmada Borsa İstanbul‘da faaliyet gösteren firmaların sermaye yapısı ile kârlılık arasındaki ilişki kriz yılları da dikkate alınarak incelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda Borsa İstanbul‘da 1992- 2011 yılları arasında kesintisiz faaliyet gösteren 104 firmanın bilanço ve gelir tabloları incelenmiştir. Çalışmada Genelleştirilmiş En Küçük Kareler Yöntemi-GEKK (Generalized Least Square-GLS) kullanılmıştır. Sonuç olarak uygulama kapsamındaki firmaların incelenen dönemde kriz yılları da dâhil sermaye yapılarında öz kaynakları tercih ettiği görülmüştür. Sermaye yapısı ile satış karlılığı, aktif karlılığı doğru orantılı ve öz kaynak karlılığı arasında da ters orantılı ilişki tespit edilmiştir. Yapılan analiz sonuçlarında finansal hiyerarşi teorisine uygun bulgular elde edilmiştir.

Capital structure is one of the most important subjects which the businesses dwell upon. By the effect of the tendency towards financial liberalisation, businesses are more prone to crisis than before. It is noticed that the crisis occured affects the capital structure. In this study the relationship between the capital structure of the companies listed in BIST and their profitability has been analysed considering the crisis years. For this purpose, balance sheets and the income statements of 104 companies listed continously in BIST between the years of 1992 and 2011 have been examined. In the study, Generalized Least Square method has been used. As a conclusion, it was found that in the period of the analysis including the years of the crisis, the companies in the study preferred the equities in their capital structure. It was observed in the study that capital structure is directly proportional to the return on sales and return on assets, while it is inversely proportional to return on equity. It is revealed that the findings of the analysis in the study are consistent with the financial hierarchy theory.