DİNİ ŞUUR ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Abstract

Dindarlığı ölçmek din psikolojisinin temel konularından ve amaçlarından biridir. Üzerinde ittifak edilmiş bir ölçek olmasa da yapılan ölçek geliştirme çalışmaları bu alana az ya da çok katkı sağlayacaktır. Dini Şuur Ölçeği de bu alana katkı sağlaması için geliştirilmiştir. Test-tekrar-test yöntemi ile geliştirilen ölçek aynı öğrenci grubuna üç hafta ara ile uygulanmış ve açımlayıcı faktör analizine tabi tutulmuştur. Açımlayıcı faktör analizinde üç boyutlu olarak belirlenen ölçeğin alt boyutları şunlardır: "Değer" alt boyutu, "Bilinç" alt boyutu ve "Davranış" alt boyutudur. Ölçeğin açıkladığı toplam varyans oranı %54,362'dir. Bu alt boyutların kendi aralarındaki ilişki yeterli oranda olup C. Alpha kat sayısı ise .928'dir. Ölçek doğrulayıcı faktör analizine tabi tutulduğunda ise Ki-Kare değerinin (CMIN=351,75; N=225; sd=184; p=0,000) anlamlı olduğu görülmüş ve uyum indeks değerleri ise RMSEA=,056, CFI=,97; IFI=,922; GFI=,872; SMRM=,051; TLI= ,910 olarak bulunmuştur. Buna göre ölçeğinhem teorik hem de istatistiksel açından kullanılmaya elverişli olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.

To measure religiouness is one of the main topics and purpose in the psychologyof religion. Although not been on a scale alliance, made on scale development works will provide more and less contribute to this field. "Religious Consciousness Scale" was developed to contribute to this field. The Scale developed by test-retest-test applied to three weeks apart and have been subjected to exploratory factor analysis. By exploratory factor analysis, subscales of the "Religious Consciousness Scale" are: "value", "conscious" and "rituel". The total variance rate that explain the Scale is 54,362%. The relation between the subscale is sufficent and the number of C. Alpha coefficient is ,928. When the scale is subjected to confirmatory factor analysis chi-square value (CM = 351.75; N = 225, SD = 184; p = 0.000) is seen to be significant and fit index values was found to be as (RMSEA =, 056, CFI = 97; IFI =, 922; GFI =, 872; SMRM =, 051; TL = ,910). Accordingly, it is concluded that the scale to be useful in terms of both theory and statistical analysis.