Yazar "Hatice Eminoğlu" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 2 / 2
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    ATASÖZÜ VE DEYİMLERDEKİ YER ADLARI
    (2016) Hatice Eminoğlu
    Dilin söz varlığı içinde yer alan atasözleri ve deyimlerin bildirme ve edinilen bilgi mirasını gelecek kuşaklara taşıma görevinin yanı sıra, kültürel görevini ve önemini de değerlendirmek gerekir. Atasözleri ve deyimlerde geçen temel yapılardan biri özel adlardır. Özel adlar, kültürel devamlılığın sürdürülmesini sağlayan ve bunu pekiştiren ögelerdir. Atasözü ve deyimlerdeki özel adlar, ilgili sözlük ve bilimsel yayınlardan taranarak tespit edildi. Bunlar, kendi içinde; yer adları; kişi adları; etnik kimlik ve mensubiyet bildiren adlar olarak sınıflandırıldı. Bütün olarak makale sınırlarını aşacağı düşüncesiyle, bu yazıda yer adları ele alındı; diğerleri bir başka çalışmaya bırakıldı. Söz varlığı içinde önemli bir yere sahip olan atasözleri ve deyimler hakkında kısa bilgiler verildikten sonra, derlenen malzemeden yola çıkılarak burada geçen yer adları, niteliklerine göre ayırt edildi ve bir sınıflandırma denemesi yapıldı. Yer adlarının geçtiği atasözü ve deyimler, kaynaklarda verilen açıklama ve anlamlarıyla birlikte alfabetik olarak düzenlendi. Atasözleri ve deyimlerimizde madde başlarına göre 255 yer adı geçtiği tespit edilmiştir. Bunlardan 184'ü bugün Türkiye sınırları içerisinde; 71'i de bugün Türkiye sınırları dışında bulunmaktadır. Bunların 202'si yerleşim yeri; 53'ü de coğrafya adlarıdır. Bu çalışmayla, atasözleri ve deyimlerde ne tür ve hangi yer adlarının kullanıldığı bildirilmeye; içinde yaşanılan yerin toplum üzerinde bıraktığı izlerin göstergeleri belirlenmeye; dil-toplum-yer adı üçgeninde oluşan kültürel varlık gösterilmeye çalışılmıştır
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    TARİHÎ LEHÇELERDEN GÜNÜMÜZE AT DONLARI VE NİŞANE ADLARI
    (2013) Hatice Eminoğlu
    Söz varlığı içinde, genelde sözlükteki türlerine göre adlar, özelde hayvan adları ve renk adları, varlıkların kendisi ile onların adı arasındaki ilişkiyi dilbilimsel anlamda ortaya koyan birimler olarak önemli bir yere sahiptir. Bu yazı; at donları, atın beden ve bacak görünümleri, nişaneleri ve yelesinin rengi ile ilgili sözcükleri içermektedir. Bu çalışmada, Türk kültüründe önemli bir yeri olan at kavramı çerçevesinde, Türk dilindeki at donlarıyla ilgili söz varlığının oran olarak çokluğunu göstermek; insan-varlık ilişkisi bakımından, atın toplumsal yaşamdaki yerini kaybetmesiyle orantılı olarak at ve at donlarıyla ilişkili Türkçedeki sözlerin azaldığını ve yok olmaya yüz tuttuğunu vurgulamak; zaman içinde oluşmuş söz varlığı derlenerek varlık olarak at ve atın donları için kullanılan adların, varlık-varlık adı ilişkisini inceleyecek dilbilimi çalışmalarına katkı sağlamak amaçlanmıştır. Bu yazıda, derlenen sözcükler, Türkçenin genel söz varlığını içine alan tarihî lehçelerin sözlükleri ve kaynaklarının dizinleri; Türkiye Türkçesinin tarihî ve günümüz sözlükleri; Türkiye Türkçesi ağızları sözlükleri ve ağız çalışmalarına eklenmiş dizinler; temel gramer kitapları dizinleri; konuyla ilgili kitap ve makaleler ile bu konuda hazırlanmış sanal sitelerden alınmıştır. Türkiye Türkçesinden başka günümüz Türk lehçelerindeki adlandırmalar, buraya alınmamıştır. Çalışmamızda, at donları için 573; baş ve boyun bölgesi nişaneleri için 143; bacaklar ve bacak bölgesi nişaneleri için 83; yele ve kuyruk rengi için 21 olmak üzere toplam 820 ad, madde başı olarak tespit edilmiştir.