Yazar "Yalman, İlkay Noyan" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 13 / 13
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe 2000-2020 DÖNEMİNDE TÜRKİYE EKONOMİSİNİN MAKROEKONOMİK PERFORMANSININ MEREC-LOPCOW-MARCOS MODELİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ(2023) Yalman, İlkay Noyan; Koşaroğlu, Şerife Merve; Işık, ÖzcanBu çal ışmada amaç, 2000-2020 döneminde Türkiye ekonomisinin makroekonomik performansını MEREC-LOPCOW-MARCOS karar modeli ile ölçmek, sıralamak ve değerlendirmektir. Makroeko- nomik performans değerlendirme modelinde MEREC ve LOPCOW prosedürleri, seçilen makroekono- mik göstergelerin ağırlıklarının hesaplanmasında kullanılmıştır. Buna ilaveten Türkiye ekonomisinin makroekonomik performansının y ıllara göre s ıralanmasında ise MARCOS prosedürü kullan ılmıştır. MEREC ve LOPCOW sonuçlarına göre, Türkiye ekonomisinin performansı üzerinde en etkili olan ilk üç kriter sırasıyla ekonomik büyüme, cari işlemler dengesi ve enflasyon oranıyken, en az etkisi olan ilk üç kriter sırasıyla işgücüne katılım oranı, ithalat ve işsizlik oranıdır. MARCOS sıralama sonuçları, 2001 krizi, küresel ekonomik kriz ve COVID-19 pandemi krizinin yaşandığı yıllarda Türkiye ekonomisinin makroekonomik performansının önemli ölçüde düştüğünü ortaya koymuştur.Öğe Covid-19 Salgını Sürecinin İşgücü Piyasaları Üzerine Etkisi: Uygulamalı Bir Araştırma(2021) Yalman, İlkay Noyan; Ünal, Esra Aydın; Koşaroğlu, Şerife Merveİnsan sağlığı ve hayatıyla ilgili endişelerin giderek artmasına neden olan Covid-19salgını sürecinden, dünya ekonomilerinin önemli ölçüde etkilendiği görülmüştür. Salgındöneminde, dünyanın en gelişmiş ekonomileri de dahil olmak üzere, pek çok ekonomi son yıllarınen büyük daralma sürecine girmiştir. Bu durum Covid-19 salgınının, ülke ekonomilerine yaptığıetkiler ve geri toparlanmanın ne kadar süreceği gibi konularda büyük merak oluşturmuştur. Temelolarak Covid-19 salgınını kontrol altına almak için alınan tedbirler, çoğu sektörde üretimin durmanoktasına gelmesine yol açarak işgücü piyasalarını derinden etkilemiştir. Salgın dönemindedünyada rekor düzeyde işsizlik artışı olmuştur. Bununla birlikte, salgın sürecinde nitelik olarakuygun olan bazı sektörlerde dijitalleşme doğrultusunda evden çalışma olgusunun ön plana çıktığıgörülmüştür. Bu çerçevede, Covid-19 salgını döneminde işgücü piyasalarında ortaya çıkaneğilimleri belirlemek üzere bir anket çalışması yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, salgının yolaçtığı arz şoku, işgücü talep ve arzının yanı sıra işgücü piyasasının işleyişini de etkilemiştir.Öğe Covid-19 Salgınının Tüketicilerin Talep Yapısı Üzerindeki Etkileri(Hayrettin KESGİNGÖZ, 2020) Koşaroğlu, Şerife Merve; Ünal, Esra Aydın; Yalman, İlkay NoyanCovid-19 salgını, sosyal ve ekonomik alanlarda pek çok farklı etkinin ortaya çıktığı bir süreç olmuştur. Covid-19 salgını nedeniyle oluşan arz şoku, talep şokuna yol açarak ekonomilerdeki yapısal sorunların derinleşmesine neden olmuştur. Devletler bu noktada ekonomiyi güçlü tutmak üzere çeşitli teşvik paketlerini uygulamaya koymuştur. Bu çalışmada, salgını kontrol etmek amacıyla kısıtlamaların yoğun olduğu dönemde, Covid-19 salgınının hanehalkının tüketim harcamalarına dolayısıyla talep yapısındaki değişmelere etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, piyasadaki değişimler gözlemlenerek hazırlanan anketten elde edilen bulgulara göre; Covid-19 salgını tüketim, alışveriş tercihleri ve ödeme yöntemleri konularında etkili olarak, tüketicilerin talep düzeyinde değişikliklere sebep olmuştur. Salgın sürecinde, tüketicilerin virüse yakalanmayacak şekilde alışveriş ve ödeme faaliyetlerini gerçekleştirmeyi hedefledikleri sonucuna ulaşılmıştır.Öğe EFFECT ON DIRECT FOREIGN INVESTMENTS ON ECONOMIC GROWTH AND UNEMPLOYMENT / Doğrudan Yabancı Yatırımların Ekonomik Büyüme Ve İşsizlik Üzerindeki Etkisi(Ali Rıza SANDALCILAR, 2017) Yalman, İlkay Noyan; Koşaroğlu, Şerife MerveWith the globalization trend intensified in the 1980s, developing countries began to look attractive to capital investments and foreign direct investments. Developing countries have had the opportunity to learn and use information-intensive elements such as technology, R&D and direct investments from outside. The investments made increase the production level by adding resources that are left idle due to technology inadequacy in the country. Developing countries expect to gain significant advantages in terms of sustainable growth with these investments. While advocating positive aspects such as the support of foreign direct investment for growth in terms of developing countries, there are also views that favor negative aspects such as the exploitation of cheap resources or unemployment. In this study, the effect of foreign direct investment on growth and employment are investigated for the year 1988-2016 for Turkey. According to Toda-Yamamoto test results, direct foreign investments in Turkey have not been found to have causality relationship with national income and unemployment.Öğe İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ EKONOMİYİ ETKİLER Mİ? ÖĞRENCİLERİN FARKINDALIK DÜZEYİNİN TESPİTİ İÇİN ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI(Adil AKINCI, 2024) Arslan, Kifayet Erdem; Yalman, İlkay Noyanİklim değişikliği konusunda toplum bilincinin arttırılması büyük önem taşımaktadır. Olası tehlikelere ve tehditlere karşı mücadele edebilmek bu bilinçle mümkündür. İklim değişikliğinin olumsuz etkilerini engellemek ya da ortaya çıkanları azaltabilmek konusunda farkındalık oluşturmak önemlidir. Bu çalışmada genç ve okumuş nüfusu temsil eden üniversite öğrencilerinin iklim değişikliğinin sebep olduğu ekonomik etkiler konusunda farkındalık düzeylerini ölçmek amacı ile bir ölçek geliştirilmiştir. Bu çalışmanın amacı, öğrencilerin iklim değişikliğinin ekonomik etkileri konusundaki farkındalıklarını değerlendirmek için geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı geliştirmektir. Çalışma grubu olarak Sivas Cumhuriyet Üniversitesi 2023-2024 eğitim öğretim yılında temel ve uygulamalı bilimler alanında öğrenim gören öğrenciler seçilmiştir. Toplam 780 kişilik grubun belirlenmesi için olasılığa dayalı örnekleme yöntemlerinden küme örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Veri analizi 'R' Paket Programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma ölçek geliştirme çalışması olduğu için AFA analizi R “psych” paketi kullanılarak analiz edilmiştir. Ölçek, 39 madde ve “İklim Değişikliğinin Ekonomik Etkilerine Yönelik Farkındalık”, “İklim Değişikliği Farkındalığı ve Önemi”, “İklim Değişikliğinin Olumsuz Etkilerine Yönelik Farkındalık” olmak üzere 3 faktörden oluştuğu tespit edilmiştir. Geliştirilen ölçeğin toplam varyansın %63’ünü açıkladığı görülmüş ve güvenirliğe ilişkin, Cronbach Alpha değeri 0,96 olarak hesaplanmıştır. Çalışma DFA analizi, R “psych” kullanılarak analiz edilmiş olup, RMSE- RMR-SRMR değeri 0.06, CFI-TLI değeri 0,98, NFI-GFI-AGFI değeri 0,97 olarak tespit edilmiştir.Öğe Investment Incentives in Türkiye: Macroeconomic Analysis with Geographically Weighted Regression(2024) Koşaroğlu, Şerife Merve; Yalman, İlkay Noyan; Dündar, Sinan; Yıldız, Selçuk Yasin; Erilli, Necati AlpOne of the most important objectives of investment incentive policies implemented in Türkiye is to reduce regional development level disparities. In this context, 81 provinces were classified into six regions, and region-specific investment incentives with different scopes and budgets have been implemented. The effectiveness and contributions of investment incentives to the region are essential in economies such as Türkiye, where regional imbalances are evident. In this study, investment incentives implemented in Türkiye are examined from a macroeconomic perspective to determine their economic effects using the geographical (spatial) analysis method. The results show that the relationship between investments, employment, the number of incentive applications, and exports within the scope of incentives and province-level national income is more substantial in particular provinces. Our analysis indicates that increasing the effectiveness of incentives requires developing institutions to continuously and dynamically evaluate and monitor the impacts of these policies.Öğe KOSGEB DESTEKLERİNİN TR 72 BÖLGESİ’NDE İHRACAT VE BÖLGESEL KALKINMA ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ(2021) Yalman, İlkay Noyan; Zorlutuna, ŞebnemKOSGEB ülke ekonomisinin temel taşlarından olan KOBİ’lerin kurulumundan itibaren gelişmesinde ve güçlenmesindeyardımcı olmak amacıyla hizmetler veren bir kuruluştur. 1980’li yıllarla birlikte serbest piyasa sistemine geçilen Türkiye’deözel sektör yatırımlarının devlet tarafından desteklenmesi konusunda uzun yıllardır faaliyetlerini sürdürmektedir. Çalışmanınamacı, TR72 bölgesinde (Kayseri, Sivas ve Yozgat) faaliyette bulunan imalat sanayindeki işletmelerin KOSGEBdesteklerinden faydalanma düzeylerinin tespit edilmesi ve bu desteklerin bölge ve ülke ekonomisine olan etkisini ortayakoyabilmektir. Ayrıca, bu işletmelerin KOSGEB desteklerinden faydalanmalarına etki eden faktörler probit regresyon analiziile incelenmiştir. Bu amaçla söz konusu illerde imalat sanayinde faaliyette bulunan işletmelere anket yapılarak, desteklerinişletmelere olan katkıları, karşılaşılan sorunlar, beklentilerin gerçekleşme düzeyi ve KOSGEB desteklerine bakışları analizedilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, desteklerin bölge ve ülke ekonomisinin gelişmesindeki etkilerinin artırılması için politikaüretilmeye çalışılmıştır. Buna göre KOBİ’leri kuruluştan itibaren gelişme ve büyüme evrelerinde KOSGEB desteklerindenfaydalanabilmektedir. TR 72 Bölgesinde işletmelerin çoğunluğu KOSGEB desteklerinin kısa dönem ödemelerininyapılmasında önemli katkı sağladığını belirtse de işletmenin finansman, rekabet, ihracat, maliyet, karlılık, kapasite artırımı,pazar, kurumsallaşma gibi faaliyetlerinde yeterince etkin olamadığını belirtmiştir.Öğe KOSGEB Desteklerinin TR 72 Bölgesi’nde İhracat ve Bölgesel Kalkınma Üzerindeki Etkileri(Süleyman Demirel Üniversitesi, 2021) Yalman, İlkay Noyan; Zorlutuna, ŞebnemKOSGEB ülke ekonomisinin temel taşlarından olan KOBİ’lerin kurulumundan itibaren gelişmesinde ve güçlenmesinde yardımcı olmak amacıyla hizmetler veren bir kuruluştur. 1980’li yıllarla birlikte serbest piyasa sistemine geçilen Türkiye’de özel sektör yatırımlarının devlet tarafından desteklenmesi konusunda uzun yıllardır faaliyetlerini sürdürmektedir. Çalışmanın amacı, TR72 bölgesinde (Kayseri, Sivas ve Yozgat) faaliyette bulunan imalat sanayindeki işletmelerin KOSGEB desteklerinden faydalanma düzeylerinin tespit edilmesi ve bu desteklerin bölge ve ülke ekonomisine olan etkisini ortaya koyabilmektir. Ayrıca, bu işletmelerin KOSGEB desteklerinden faydalanmalarına etki eden faktörler probit regresyon analizi ile incelenmiştir. Bu amaçla söz konusu illerde imalat sanayinde faaliyette bulunan işletmelere anket yapılarak, desteklerin işletmelere olan katkıları, karşılaşılan sorunlar, beklentilerin gerçekleşme düzeyi ve KOSGEB desteklerine bakışları analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, desteklerin bölge ve ülke ekonomisinin gelişmesindeki etkilerinin artırılması için politika üretilmeye çalışılmıştır. Buna göre KOBİ’leri kuruluştan itibaren gelişme ve büyüme evrelerinde KOSGEB desteklerinden faydalanabilmektedir. TR 72 Bölgesinde işletmelerin çoğunluğu KOSGEB desteklerinin kısa dönem ödemelerinin yapılmasında önemli katkı sağladığını belirtse de işletmenin finansman, rekabet, ihracat, maliyet, karlılık, kapasite artırımı, pazar, kurumsallaşma gibi faaliyetlerinde yeterince etkin olamadığını belirtmiştir.Öğe Sağlık Harcamalarının Cari Açık ve Büyüme Üzerine Etileri: Türkiye Örneği(Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, 2023) Yalman, İlkay Noyan; Ersan, HaleBu çalışmanın amacı Türkiye’de sağlık harcamalarının ekonomik büyüme ve cari açık üzerindeki etkilerini 1975-2020 dönemine ait verilerle ARDL/Sınır testi yöntemi ile incelemektir. Çalışmada sağlık harcamalarının GSYH içindeki payı, kişi başına düşen milli gelir ve cari açık verileri ele alınmıştır. Veriler OECD ve WB’den elde edilmiştir. Çalışmada toplam sağlık harcamaları ile kişi başına düşen milli gelir arasında uzun dönemde pozitif yönlü bir ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. Toplam sağlık harcamaları ile cari açık arasında uzun dönemli ve anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır.Öğe Sivas sanayisinin 100 yılı(Cumhuriyet Üniversitesi, 2024) Yalman, İlkay NoyanTarihteki yolculuğu çok eski medeniyetlere kadar uzanan Sivas’ın yakın tarihimizdeki en önemli şahitliği Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kuruluşudur. 29 Ekim 1923’te Cumhuriyetin ilanından sonra mücadelesini ülkesinin kalkınması, büyümesi ve hak ettiği gelişmişlik seviyesine ulaşabilmesi için vermeye devam etmiştir. Bir dönem ipek yolu boyunca dünya ticaretinde önemli bir merkez olan Sivas, ticarette ve tarımda ekonomik açıdan oldukça canlı geçen dönemlere sahne olmuştur. Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde kendinden söz ettiren Sivas, bölge ekonomisinde lider olabilecek potansiyelleri elde etmiştirÖğe THE IMPORTANCE OF INTERNATIONAL ENTREPRENEURSHIP ACTIVITIES BETWEEN THE TRANSITION ECONOMIES / Geçiş Ekonomileri Arasında Uluslararası Girişimcilik Faaliyetlerinin Önemi(Ali Rıza SANDALCILAR, 2018) Yalman, Yalçın; Yalman, İlkay NoyanSome Eastern European and Soviet Union countries that switched from a centralized planning system to a free market system entered the process of integrating with the world. In these countries or groups of countries, referred to as transition economies, outward-open growth models and international entrepreneurial activities have led to an increase in growth in this process. The increase in international entrepreneurial activities has also positively impacted overall growth. However, in countries with structural problems and low competitiveness, international entrepreneurial activity has not provided the expected effect of growth. Transitional economies are trying to overcome these problems and create policies to liberalize trade in order to ensure economic growth. In this study, the current situation of international entrepreneurial activities which are developed in parallel with commercial liberalization in transition economies is analyzed and the effects of the growth and development of countries are analyzed. For this purpose, FDI, exports, imports, tariffs and business start-up costs have been considered as the dynamics of entrepreneurship and the causality relationship between them and growth has been analyzed. According to the results, there is a causal relationship between foreign direct investment and business establishment costs and growth. In other words, international entrepreneurship activities are causing growth.Öğe Türkiye'de dış ticaretteki serbestleşmenin işgücü piyasaları üzerindeki etkileri(2012) Sandalcılar, Ali Rıza; Yalman, İlkay NoyanÇalışmanın temel amacı Türkiyede ticari serbestleşme ile işgücü piyasaları arasındaki nedensellik ilişkisini ortaya koymaktır. Nedensellik analizlerinde koentegrasyon testi, standart Granger nedensellik testi ve Hsiao nedensellik testi kullanılmıştır. Analiz sonuçları değişkenler arasında herhangi bir uzun dönemli ilişkinin olmadığını göstermektedir. Her iki nedensellik testi sonucu da Türkiyede ticari serbestleşmenin işgücü piyasalarını negatif yönde etkilediği şeklindedir. İşgücü piyasalarından ticari serbestleşmeye doğru nedensellik ilişkisine ise rastlanmamıştır.Öğe YÜKSEK TEKNOLOJİLİ ÜRÜN İHRACATI, DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI, ENERJİ TÜKETİMİ VE KARBON EMİSYONUNUN EKONOMİK BÜYÜME İLE İLİŞKİSİ: BRICS-T ÜLKELERİ ÖRNEĞİ(2019) Yalman, İlkay NoyanHızla büyüyen ve gelişen dünya ekonomisinde, büyümenin motoru olarak teknoloji yoğun malların ihracatı dikkati çekmektedir. Bu amaçla, küresel rekabet çağında ülkeler yüksek verimli endüstrilerde rekabet gücünü başarılı bir şekilde artırarak ihracat piyasasındaki paylarını korumaya ve artırmaya çalışmaktadır. İhracattaki katma değer ihracata konu olan ürünlerin niteliğiyle yakından ilişkilidir ve ileri teknoloji üretimi yüksek katma değerli ürün üretimini sağlayan faktördür. İhracata dayalı büyüme stratejilerini izleyen ülkeler için inovasyon ve Ar-Ge faaliyetleriyle ihraç edilen ürünlerin katma değerinin artırılması, söz konusu malların ihracata konu olması ihracat gelirlerini arttırarak büyümenin ve kalkınmanın finansmanında ciddi bir kaynak sağlamaktadır. Bu çalışmada amaç, ekonomik büyümenin kilit taşlarından olan ihracatta, yüksek teknolojili ürünlerin katma değerinin artırılmasında dolaylı yabancı sermaye yatırımları, enerji tüketimi ve karbon emisyonunun önemine vurgu yapmak ve BRICS ülkeleri ile Türkiye’de durum analizi yapmaktır. Bu amaçla uluslararası piyasalarda Türkiye'nin rakipleri konumunda olan ve makroekonomik durumlarının oldukça benzerlik gösterdiği BRICS ülkeleri ve Türkiye için ileri teknoloji ihracatı, doğrudan yabancı yatırımlar, enerji tüketimi ve karbon emisyonunun hedeflenen ekonomik büyüme üzerindeki etkisini ortaya koyabilmek için belli dönemlere ait veriler alınarak analiz yapılmıştır. Söz konusu 6 ülke için Dünya Bankası veri tabanından alınan verilerle eşbütünleşme analizi yapılmış ve değişkenlerin büyümeyle ilişkili olup olmadığı analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisi olduğu ortaya konmuştur. Yüksek teknoloji, elektrik tüketimi ve buna bağlı olarak karbon emisyonu büyümeyi etkilemektedir. Çevre kirliliğine yönelik tedbirlerle büyüme sağlanırsa, sürdürülebilir büyüme gerçekleşebilir.
