Ortaokul Öğrencilerinin Fen Derslerinde Kullanılan Grafiklere Yönelik Bazı Duyuşsal Özelliklerini Ölçme Araçları Geliştirme

Bu çalışmada ortaokul öğrencileri için Grafiklere Yönelik Özyeterlik İnanışları ve Tutumları (GYÖİT) ölçeği ve fen derslerinde sıklıkla kullanılan farklı grafik türlerine göre grafik okuryazarlık algı düzeylerini belirlemek için Grafik Türüne göre Grafik Okuryazarlığı Algısı (GTGOA) ölçeği geliştirilmiştir. Geliştirilen ölçeklerin, orta seçeneği bulunmayan 4’lü ve orta seçeneği bulunan 5’li likert skalalarda eşzamanlı olarak çalışabilmesi için GYÖİT ve GTGOA ölçekleri benzer özellikteki ortaokul öğrencileri üzerinde Uygulama 1 (n=439) ve Uygulama 2 (n=137) olmak üzere iki defa uygulanmıştır. Uygulama 1 ve Uygulama 2 verileri için yapılan açımlayıcı faktör analizleri sonuçları birlikte değerlendirilmiş ve sadece her iki uygulamada da ortak çalışan maddeler seçilerek ölçeklere son halleri verilmiştir. Faktör analizleri ile yapı geçerlikleri sağlanan GYÖİT ve GTGOA ölçekleri için hesaplanan Cronbach alfa güvenirlik katsayıları ile de geliştirilen her iki ölçeğin 4’lü veya 5’li likert skalalı olarak kullanılabilecek biçimde bilimsel geçerlik ve güvenirlik kriterlerini sağladığı belirlenmiştir.

This study was designed to develop the Graph Self-Efficacy Beliefs and Graph Attitudes (GSEBGA) scale and Graph Literacy Perception according to Graph Types (GLPGT) scale to measure middle school students’ perceived graphical literacy levels according to different types of graphs that are frequently used in science classes. In order to be able to use the scales simultaneously in both a 4 point likert scale without a middle option and a 5 point likert scale with a middle point option, both GSEBGA and GLPGT scales were administered to similar samples of middle school students at two different occasions of Application 1 (n=439) and Application 2 (n=137). The results of the exploratory factor analyses for the data from Application 1 and Application 2 were evaluated together and only the items that worked in both cases were allowed to stay in the scales. Confirmatory factor analyses were conducted to confirm the factor structures of the final versions of the scales. Based on the factor analyses results and the Cronbach alpha reliability coefficients calculated for each factor in the GSEBGA and GLPGT scales and on the comparisons of the upper-lower 27% groups formed according to the final version of the scales, it has been concluded that both scales satisfy the validity and reliability conditions and can be used either in a 4 point or 5 point likert scale format