KIRGIZ TÜRKÇESİNDEKİ MOĞOLCA ALINTI KELİMELER (-A- Maddesi)

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.authorKalieva, Kenjegul
dc.date.accessioned2025-05-04T16:18:46Z
dc.date.available2025-05-04T16:18:46Z
dc.date.issued2021
dc.departmentSivas Cumhuriyet Üniversitesi
dc.description.abstractTarih boyunca Kırgızlar bulundukları coğrafyalardaki farklı kavimlerle siyasî, ekonomik, kültürel ve dilsel olarak etkileşim içinde olmuşlardır. Bu tür etkileşimler, Kırgız Türkçesinin sözvarlığının zenginleşmesini sağlamıştır. Kırgız Türkçesinin söz varlığında Çinceden, Sanskritçeden, Moğolcadan, Arapçadan, Farsçadan ve Rusçadan çok sayıda alıntı sözcükler bulunmaktadır. Günümüze dek bu alıntılarla ilgili genel bir tanıtım çerçevesinde makaleler, sözlükler, kitap bölümleri yazılmıştır. Ancak Kırgız Türkçesinde Moğolcadan alıntı sözcükler üzerine yapılan araştırmalar azdır. Tarihî kaynaklara bakıldığında Kırgız Türkleri ile Moğolların münasebeti farklı asırlarda gerçekleşmiştir ve bundan dolayı Moğolca alıntı sözcükler, Kırgız Türkçesinin ağızlarında aynı şekilde kullanılmamaktadır. 20.yüzyılda gerçekleştirilen Kırgız Türkçesinin ağızlarına yönelik çalışmalar incelendiğinde, Kuzey ağızlarında Moğolca alıntı sözcüklere daha sık rastlandığını görülmektedir. Bazı Moğolca alıntı sözcüklerin aslına yakın biçimi Güney ağızlarında da tespit edilmiştir. Kırgız Türkçesinde Moğolcadan alıntı sözcükleri şu şekilde sınıflandırmak mümkündür: akrabalık adları, beden ile ilgili terimler, hayvanların yaşlarına, dış görüntülerine göre verilen adlar, tıbbî terimler, sıfatlar, eylemler vs. Moğolcadan alıntılarla ilgili yer-su adları üzerinde yapılan araştırmalar daha yaygındır. Bundan dolayı Kırgız Türkçesindeki Moğolca alıntı kelimeler üzerinde bir çalışma amaçlanmıştır. Bu makalede, Kırgız Türkçesindeki –A- harfiyle başlayan Moğolca alıntı kelimeler üzerinde durulacaktır. Bu Moğolca alıntı kelimeler Yudahin’in 1965 yılında yayınladığı Kırgızca-Rusça sözlüğünden ve Kırgız Türkçesinin ağız çalışmalarından taranmıştır. Tespit edilen alıntı kelimeler komşu Türk dilleriyle (Kazakça, Özbekçe ve Yeni Uygurca) ve bazı durumlarda da diğer Türk dilleriyle karşılaştırılmıştır.
dc.description.abstract[No abstract available]
dc.identifier.doi10.17498/kdeniz.905329
dc.identifier.doihttps://doi.org/10.17498/kdeniz.905329
dc.identifier.endpage42
dc.identifier.issn1308-6200
dc.identifier.issue50
dc.identifier.startpage21
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12418/31106
dc.identifier.volume1
dc.institutionauthorKalieva, Kenjegul
dc.language.isotr
dc.publisherHayrettin İVGİN
dc.relation.ispartofKaradeniz Uluslararası Bilimsel Dergi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_DergiPark_20250504
dc.subjectKırgız Türkçesi
dc.subjectKazak Türkçesi
dc.subjectÖzbek Türkçesi
dc.subjectYeni Uygur Türkçesi
dc.subjectMoğolca
dc.titleKIRGIZ TÜRKÇESİNDEKİ MOĞOLCA ALINTI KELİMELER (-A- Maddesi)
dc.title.alternativeTHE MONGOLIAN LOANWORDS IN KYRGYZ (Item –A-)
dc.typeResearch Article

Dosyalar

Koleksiyon

DergiPark