Kırgız Türkçesinin Ağızlarında Sebze Adları Üzerine Bir İnceleme
| dc.contributor.author | Kalieva, Kenjegul | |
| dc.date.accessioned | 2025-05-04T16:27:05Z | |
| dc.date.available | 2025-05-04T16:27:05Z | |
| dc.date.issued | 2022 | |
| dc.department | Sivas Cumhuriyet Üniversitesi | |
| dc.description.abstract | Türk tarihinin bilinen en eski kavimlerinden biri olan Kırgız Türklerinden en eski Çin kaynaklarında söz edilmektedir. Bütün tarihî kaynaklarda genellikle Kırgız Türklerinin dış görünüşleri hakkında bilgi verilmektedir ancak yaşam tarzı, geçim kaynağı ile ilgili yazılı bir metin bulunmamaktadır. Sözlü kaynaklardan hareketle Kırgız Türklerinin geçim kaynağının eskiden beri hayvancılık olduğu düşünülmektedir. Rus istilasından sonra Kırgız Türkleri yerleşik hayata geçmeye başlamıştır. Bu yeni hayat, hayvancılık geleneğinin yanı sıra tarımcılık geleneğini de beraberinde getirmiştir. Diğer bir önemli husus ise Güney ve Kuzey Kırgız Türklerinin yerleşik hayata geçme sürecinin farklı olduğudur. Kırgızistan’ın güneyinde, daha doğrusu Fergana bölgesinde yaşayan Kırgızlar kuzeye göre daha erken yerleşik hayata geçmişlerdir. Rus Çarlığı’nın istilasından önce Kokon Hanlığı’nın Fergana bölgesine hâkimiyeti söz konusudur. Bu siyasî ilişkiler dışında güneyde yerleşen Kırgızlar ile komşu halklar (Özbek, Tacik, Afgan) arasında kültürel ve ticari alışverişler de gerçekleşmiştir. Dolaysıyla tarımcılık geleneği Kırgızistan’ın kuzeyine göre güneyinde daha iyi gelişmiştir. Tarihî, siyasî, kültürel ve ticarî ilişkiler dışında diğer bir sebep iklimin uygun ve toprağın verimli olmasıdır. Kırgızistan’ın ılımlı iklimi olan bölgelerde yetişen salatalık, patlıcan, havuç, soğan, sarımsak gibi sebzelerin adlandırmaları genel olarak aynı olsa da bazen farklılık göstermektedir. Sebze adlarının çoğunluğu Farsça-Arapça, ve Rusçadan ödünçlemedir. Bu çalışmada, Kırgız Türkçesinin ağızlarında yer alan badıraŋ, baklacan, buurçak, cügörü, kabak, kızılca, piyaz, pomidor, sarımsak, şalgam sebze adları komşu Türk dilleriyle (Kazak, Özbek ve Yeni Uygur Türkçeleri) karşılaştırılmıştır. Ayrıca bu sebze adlarının etimolojisi üzerine de kısa bir inceleme verilmiştir. | |
| dc.description.abstract | [No abstract available] | |
| dc.identifier.endpage | 60 | |
| dc.identifier.issn | 2687-3095 | |
| dc.identifier.issn | 2687-3095 | |
| dc.identifier.issue | 7 | |
| dc.identifier.startpage | 47 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12418/33084 | |
| dc.identifier.volume | 4 | |
| dc.institutionauthor | Kalieva, Kenjegul | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Gökçe Yükselen PELER | |
| dc.relation.ispartof | Uluslararası İdil - Ural ve Türkistan Araştırmaları Dergisi | |
| dc.relation.publicationcategory | Makale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.snmz | KA_DergiPark_20250504 | |
| dc.subject | Kırgız Türkçesi | |
| dc.subject | Kırgız Türkçesinin Ağızları | |
| dc.subject | Kazak Türkçesi | |
| dc.title | Kırgız Türkçesinin Ağızlarında Sebze Adları Üzerine Bir İnceleme | |
| dc.type | Research Article |
