Rock-Eval piroliz analizinde ve verilerin yorumlanmasında karşılaşılan bazı problemler

Abstract

Petrol jeolojisi çalışmalarında çeşitli jeokimyasal ve petrografik analiz teknikleri bulunmakta olup, petrol kaynak kayasının ısısal olgunluk ve petrol oluşturma potansiyelinin belirlenmesinde hızlı bir yöntem olan Rock-Eval pirolizi kullanılmaktadır. Bu yöntem ile başlangıçta organik madde miktarı ve tipi belirlenerek kaynak kaya yorumu yapılabilmektedir. Ancak her analizde olduğu gibi bu analiz sırasında da sonuca olumsuz etkisi olabilecek bazı noktalar bulunabilir. Karşılaşılan problemler; veri bolluğu, organik maddenin türü, olgunlaşmamış sedimentler, kömürlü ve ayrışmış örnekler, sondaj katkı maddeleri, bitüm ve göç etmiş petrol, mineral matriks etkisi, S3 (Rock-Eval pirolizi sırasında 400 °C nin altında oluşan $CO_2$) ve Tmax (hidrokarbon oluşumunun maksimum olduğu evredeki sıcaklık, °C) ile ilgili problemler, organik madde miktarı, örnek miktarı ve sülfür varlığı ile ilişkilidir.

There are several geochemical and petrographic analysis techniques in terms of petroleum geological exploration. Rock-Eval pyrolysis is used to rapidly evaluate the thermal maturation and petroleum generative potential of petroleum source rock. Firstly, quantity and type of organic matter are determined to obtain the information about source rock by Rock-Eval analysis. Some errors will may occur at the result of the tests due to the following factors. These factors are large amounts of data, very immature samples, variation in types of organic matter, coaly and altered samples, contamination by well additives, migrated oil and bitumen, problems associated with Tmax (temperature (°C) at the phase where the hydrocarbon generation is maximum) and S3 (generated $CO_2$ at temperature lower than 400 °C during Rock-Eval pyrolysis) effect of mineral matrix, organic- samples, sample weight and sulphur.