Gemerek yöresi kömürlerinden bakteriyel ve kostik liç yöntemleriyle kükürt giderimi

Abstract

Bir milyon tonun üzerinde rezerve sahip olan Gemerek yöresi kömürlerinde yaklaşık %6.5 civarında kükürt bulunmaktadır. Alt ısıl değeri (AID) ise 4460 kcal/kg dır. Bu çalışmada Gemerek yöresi kömürlerinin içerdikleri kükürdün bakteriyel liçing ve kostik liçing yöntemleriyle arındırılması olanakları yer almaktadır. Bakteriyel liçing işlemlerinde ototrofik mikroorganizmalardan mezofilik bakteriler (thiobacillus ferrooksidans) ve termofilik bakteriler (sulfolobus solfatricus) kullanılmış olup 25 günlük liç sonunda S. solfataricus bakterisi ile %23.10, T. ferrooksidans bakterisi ile %15.97 oranlarında toplam kükürt giderimi sağlanmıştır. Kostik liçing araştırmalarında ise, -45 $\mu$m tane boyutunda ve 200 °C'de %36.90 kömür kazanım verimi ile %37.43'lük kükürt giderimi sağlanmıştır.

Gemerek district have more than one million tonnes of coal reserve. This coal contains 6.5% of sulphur and its lower calorific value is 4460 kcal/kg. In this study the possibility of sulphur removal from Gemerek district coals by bacterial and caustic leaching methods have been investigated. In the bacterial leaching processes, autotrophic micro organisms namely, mesbtrophie batteries (Thiobacillus ferrooxidans) and termophillic bacteries (Solfalobus solfataricus) were used and overall sulphur removal were obtained at the rate of 23.10% by S. solfataricus bacteria and 15.97% by T. ferrooxidans bacteria at the end of 25 days, respectively. In the case of caustic leaching processes, 37.43% of sulphur removal was obtained with a coal recovery of 36.90% at 200 °C and -45 $\mu$m particle size.