Richard Rorty’nin Radikal Postmodernizmi ve Siyasi Uzanımları

Abstract

Richard Rorty, Pragmatizmin çağdaş bir yorumu olan Yeni Pragmatizmin en önemli temsilcisidir. O hem unutulmaya yüz tutan Pragmatizmi yeniden canlandırmış hem de ona daha etkileyici bir görünüm ve çağdaş bir boyut kazandırmıştır. Bütün bu nedenler göz önünde bulundurulduğunda, onun Pragmatizm içerisindeki yeri ve değeri daha iyi anlaşılacaktır. Bunun yanı sıra Rorty’nin, postmodern, yapısökümcü ve analitik felsefe içerisinde de hatırı sayılır bir yeri vardır ve bu durum onu çağdaş tartışmaların merkezine yerleştirmektedir. Rorty’ye göre, Platon tarafından başlatılan, Aristoteles tarafından sürdürülen; Descartes, Locke, Kant ve son olarak Analitik felsefe geleneğine sahip filozofların görüşleriyle gelişen geleneksel bilgi teorilerinin bir kenara bırakılması gerekir. Buna uygun olarak o, temsilci, özcü ve temelci felsefenin üzerine kurulan “geleneksel ayna olarak zihin metaforu”nun miadını doldurduğuna inanır. Felsefi problemlerin ezeli ve ebedi olmadığını aksine kültürel bir süreç ile günümüze geldiğini düşünen Rorty, hakikatin dil oyunu üzerinden oluşturulduğu radikal ve tarihselci bir felsefe anlayışına ulaşır. Rorty’nin söylemlerinin gerçekleşebilmesi için politik bir düzene ihtiyaç vardır. Ona göre bu düzen özgürlükleri destekleyen liberal demokrasilerden başka bir şey değildir. Rorty, politik amacının daha önceki yıllarda, Platoncu bir tavırla siyaset ile ahlakı bir araya getirmek olduğunu belirtir. Çocukluk tutkusu da olan bu görüş, temelde, gerçeklik ve adalet ile beraber “kişisel öz yaratım” ve “kamusal ilişkiler”in, tek bir çatı altında toplanmasına dayanmaktadır. Onun politik düşünceleri, esasında bu çocukluk arzusunun gerçekleşemeyeceğine dair bir itiraftır. Bu yüzden o, iki alanı tamamen birbirinden ayırmaya ve farklı düşünceler altında bir düzen vermeye uğraşır. Başka bir deyişle Rorty’nin ideal siyasi düzen olarak gördüğü Postmodernist Burjuva Liberalizmi, Platon’un Devlet’inden uzaklaştırdığı şair tarafından takdirle karşılanan, kendini olumsallık içerisinde sürekli yaratan estetik/sanatkar bir birey tipi oluşturmanın yerel ve ütopik bir denemesidir.

Richard Rorty is the most distinguished figure of New Pragmatism, which is a contemporary interpretation of pragmatism. He both revived the long-forgotten Pragmatism and added a more effective perspective and a contemporary dimension to it. When all these reasons are taken into consideration, his position within the Pragmatism is to be understood much better. Furthermore, he has an important role in postmodern, deconstructive, and analytical philosophy and this condition places him in the center of contemporary debates. According to Richard Rorty, traditional theories of knowledge, which were launched by Plato, followed by Aristoteles and improved by the ideas of Descartes, Locke, and Kant and lastly analytical philosophers, must be abandoned. Accordingly, he believes that “the traditional metaphor of the mind as mirror”, which is based on representative, essentialist, and foundationalist philosophy, is outdated. Rorty, who thinks that philosophical problems are never eternal or timeless but formed through cultural and historical process until these days, achieves a radical and historicist philosophical understanding in which the truth is composed by a language game. In order that Rorty’s discourses are to be fulfilled, a political system is required. According to him, this system is nothing but the liberal democracy, which boosts the freedom. Rorty states that his political aim was to merge the politics and morality within a Platonist attitude in previous years. This view which is a dream from his childhood is, essentially, based on gathering “personal self-creation” and “public relations” along with truth and justice under a single roof. His political thoughts is a confession of failure in his childhood dream. For this reason, he struggles to divide two dimensions and put them in order under the different ideas. In other words, Postmodernist Bourgeois Liberalism, which is seen as an ideal political order by Rorty, is a local and utopic trial of forming an eternal self-creating esthetical/artistic individual in contingency, which appreciated by Plato’s dismissed poet from the State.