Sezgin Kızılçelik'in Sosyolojisi

Abstract

Bu tezin konusu, Sezgin Kızılçelik’in sosyolojik fikirlerini çözümlemektir. Kızılçelik, Türk sosyolojisi içerisinde saygın bir yere sahiptir. Kızılçelik, Türk sosyoloji geleneğinin oluşmasında önde gelen sosyologlardandır. Kızılçelik, Türk sosyolojisinin Batı’ya bağımlı çizgisinin eleştirisini yapmış ve özgün Türk sosyolojisinin oluşmasında büyük gayret sarf etmiştir. Kızılçelik, bu doğrultuda Türk sosyolojisinde hâkim olan Batılı metotları eleştirmiş, onları sosyolojisinde yadsımıştır. Kızılçelik, Batılı metotlarla Türk toplumunun açıklanamayacağını belirtmiştir. Kızılçelik, toplumsal sorunlarımızın çözümünün yerli metodumuzu inşa etmekten geçtiğini belirtmiştir. Kızılçelik, bu bağlamda yerlilik, yerli sosyoloji üzerine çalışmıştır. Kızılçelik’in sosyolojisi esasen bir yerli sosyoloji yaratmak üzerinedir. Kızılçelik’in yerli sosyoloji anlayışının gerisinde toplumların birbirinden farklılık arz eden yapısı ve Batı sosyolojisinin Batı toplum yararına işlevde bulunması vardır. Kızılçelik, toplumların sahip olduğu unsurlar neticesinde birbirlerinden farklı olduğu gerçekliğini sosyolojisinde belirtmiştir. Kızılçelik, bu nedenle sosyolojide bilimsellik iddiasını ve onun evrensellik söylemlerini tartışmaya açmıştır. Kızılçelik, her toplumun kendi tarihsel gerçekliği ışığında incelenmesi gerektiğini sosyolojisinde öne çıkarmıştır. Kızılçelik, bu doğrultuda Batı toplumunu ve Batı sosyolojisini Batı’nın önde gelen düşünürlerden dolanarak incelemiştir. Kızılçelik, bu incelemelerinin sonucunda Batı toplumunun ve Batı sosyolojisinin Türk toplumu ve Türk sosyolojisiyle hiç ortak bağının olmadığını öne sürmüştür. Kızılçelik, bu nedenle Türk toplumunu Batılı bir toplum gibi ele alıp açıklamaya çalışan yaklaşımları eleştirmiştir. Ayrıca sosyoloji alanında Batılı metot ve kuramlarla hareket eden sosyologlarımızı da sosyoloji bilimine vakıf olmamakla eleştirmiştir. Kızılçelik, Türk sosyolojisinde önde gelen sosyologların çalışmalarını inceleyerek onların Batı sosyolojisine bağımlı olduklarını açıklamıştır. Kızılçelik, bu bağlamda sosyologlarımızın özgün bir sosyolojilerinin olmadığını onların Batı’dan aldıkları hazır kalıplarla sosyoloji yaptıklarını izah etmiştir. Kızılçelik, bu sosyoloji anlayışının Türk toplumunu açıklamaya ve sorunlarını çözmeye hizmet etmemekte olduğunu savunmuştur. Kızılçelik, Türk sosyolojisinde ilk özgün ve kendi kuramımız olan Doğu-Batı çatışması teorisini geliştirerek önemli bir katkı sunmuştur. Kemal Tahir ve Baykan Sezer’in temellerini atıp oluşturduğu Doğu-Batı çatışması teorisini Kızılçelik de ikinci kuşak temsilcisi olarak önemli oranda geliştirmiştir. Bu teoriyle Türk sosyolojisi dünya genelinde kendisini temsil etme olanağı elde etmiştir. Kızılçelik, Doğu-Batı çatışması teorisi alanında yapmış olduğu çalışmalar onun yerli sosyoloji alanındaki çalışmalarını somut bir halini izah eder. Kızılçelik, bu teori içerisinde özellikle Batı uygarlığını tahlil etmiştir. Kızılçelik, Doğu-Batı çatışması teorisi içerisinde Batı uygarlığına yönelik olumluluk atfedilen açıklamaların bir aldatmacadan ibaret olduğunu öne sürmüştür. Ona göre, Batı uygarlığı, barbar ve dünyayı bataklığa çeviren bir uygarlıktır. Kızılçelik, Batı uygarlığının yayılmacı kapitalist sisteminin tüm dünya toplumlarının varlığını tehlikeye soktuğunu iddia etmiştir. Kızılçelik’in sosyolojiye yapmış olduğu önemli bir katkı da Doğu uygarlığını ve Doğu uygarlığına mensup Türk toplumunun temel sorunlarının çözümüne ilişkin öne sürdüğü tezlerdir. Kızılçelik, Doğu toplumlarının yayılmacı-emperyalist politikalarına karşı Mustafa Kemal Atatürk’ün mazlum milletleri bir araya getirme projesinden hareketle “Batı Batı-dışı mazlum milletler bloğu” tezini oluşturmuştur. Kızılçelik, Doğu toplumlarının Batı toplumları ile kuracakları ilişki tarzlarına yönelik önemli açıklamalar geliştirmiştir. Kızılçelik, bu bağlamda Avrupa Birliği’ni de irdelemiş, Türk toplumunun Avrupa Birliği’ne yönelik ilişkisini tarihsel bağlam içerisinde derinlemesine analiz etmiştir. Kızılçelik, ayrıca Atatürk’ün Doğu toplumları ve Türk toplumu için oluşturmuş olduğu kurtuluş ve bağımsızlığa dayalı fikir sistemini de etraflıca izah etmiştir. Kızılçelik, Atatürk’ün fikir sistemini birçok yönüyle doğru bir şekilde açıklamıştır.

The subject of this thesis is to analyze the sociological ideas of Sezgin Kızılçelik. Kızılçelik has a respectable standing in Turkish sociology. Kızılçelik is one of the leading sociologists in the formation of Turkish sociology tradition. Kızılçelik criticized the Western line of Turkish sociology and made great efforts in the formation of original Turkish sociology. In this regard, Kızılçelik criticized the Western methods that prevailed in Turkish sociology and denied them in their sociology. Kızılçelik stated that Turkish society cannot be explained by Western methods. Kızılçelik stated that the solution of our social problems is to build our native method. In this context, Kızılçelik worked on indigenous and indigenous sociology. The sociology of Kızılçelik is essentially about creating an indigenous sociology. Behind Kızılçelik's understanding of indigenous sociology is the distinctive structure of societies and the fact that Western sociology functions for the benefit of Western society. Kızılçelik has stated in his sociology the fact that societies are different from each other as a result of the elements. For this reason, Kızılçelik has opened the debate on the claim of scientificity and its discourses of universality in sociology. Kızılçelik emphasized in his sociology that every society should be examined in the light of its historical reality. In this respect, Kızılçelik examined Western society and Western sociology by taking the leading thinkers of the West. As a result of these investigations, Kızılçelik argued that neither Western sociology nor Western sociology had any common connection with Turkish society and Turkish sociology. For this reason, Kızılçelik criticized the approaches that tried to explain the Turkish society as a Western society. In addition, our sociologists who acted with Western methods and theories in the field of sociology were criticized for not having knowledge of sociology. Kızılçelik examined the works of the leading sociologists in Turkish sociology and explained that they are dependent on Western sociology. In this context, Kızılçelik explained that our sociologists do not have a unique sociology and that they do sociology with the ready molds they take from the West. Kızılçelik argued that this understanding of sociology does not serve to explain Turkish society and solve its problems. Kızılçelik has made an important contribution to the development of the first original theory of East-West conflict in Turkish sociology. Kemal Tahir and Baykan Sezer laid the foundations of the East-West conflict theory developed as a second generation representative of Kızılçelik. With this theory, Turkish sociology has had the opportunity to represent itself worldwide. Kızılçelik's work in the field of East-West conflict theory explains his concrete work in the field of indigenous sociology. In this theory, Kızılçelik especially analyzed Western civilization. Kızılçelik argued that the statements attributed to the positiveness of Western civilization within the theory of East-West conflict consisted of a deception. According to him, Western civilization is a Barbarian and a civilization that turns the world into a swamp. Kızılçelik claimed that the expansionist capitalist system of Western civilization endangered the existence of all world societies. Another important contribution that Kızılçelik has made to sociology is the theses he put forward regarding the solution of the fundamental problems of the Eastern civilization and the Turkish society belonging to the Eastern civilization. In this context, Kızılçelik has formed the thesis of “Western, non-Western oppressed nations” in line with Mustafa Kemal Atatürk’s project of bringing together the oppressed nations against the expansionist and imperialist policies of the Eastern societies. In this context, Kızılçelik has developed important explanations for the relationship styles of Eastern societies with Western societies. In this context, Kızılçelik also examined the European Union and analyzed in depth the relationship of Turkish society to the European Union within the historical context. In addition, Kızılçelik explained Atatürk's idea system based on liberation and independence for the Eastern and Turkish societies. Kızılçelik correctly explained many aspects of Atatürk's intellectual system.