Tercüman-ı Hakikat Gazetesi (2501-3000. Sayılar) İnceleme ve Seçilmiş Metinler

Abstract

Edebiyat tarihi ile basın tarihi arasında çok yakın ilişkiler mevcuttur. Türkiye’deki ilk gazeteci ve dergiciler aynı zamanda Batılılaşma Dönemi’nin önemli edipleridir. Bu edipler gazete ve dergilerde edebiyata geniş yer ayırmışlardır. Ahmet Midhat tarafından yönetilen Tercüman-ı Hakikat gazetesi 1876-1922 yılları arasında yayımlanmış uzun ömürlü bir gazetedir. Tercüman-ı Hakikat önemli edipleri bünyesinde toplamış, edebî eserler, genel kültür ve bilim metinleri yayımlayan halk tipi denilen bir gazetedir. Bu çalışma Tercüman-ı Hakikat’in 1886-1888 yılları arasındaki 2501-3000. sayılarını kapsamaktadır. Çalışma giriş kısmı ve üç ana bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında I. Meşrutiyet Dönemi’nin genel siyasi hayatı, edebiyatı ve basını hakkında bilgiler verilmiştir. Birinci bölümde Tercüman-ı Hakikat’in kimlik bilgileri, şekil özellikleri ve muhteva özellikleri başlığı altında genel bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde önce yazar adına göre daha sonra ise konu ve türe göre alfabetik dizin düzenlenmiştir. Bu dizin hazırlanırken imzalı yazıların tamamı, imzasız yazıların ise dil ve edebiyatla ilgili olanları dizine kaydedilmiştir. Kitap ilanları ve diğer ilanlar için ayrı bir dizin düzenlenmiştir. Yazar adına göre yapılan dizinde maddelerin içeriği ve özelliği hakkında bilgi verilmiştir. Son bölümde ise Tercüman-ı Hakikat’in içeriğini ve genel yayın politikasını yansıtması amacıyla seçilmiş metinlerin harf aktarımı gerçekleştirilmiştir.

There are very close relationships between history of literature and history of press. The first journalists and magazine publishers in Turkey are also the important literary men of the Westernization Period. These literary men gave wide place for literature in their newspapers and magazines. Tercüman-ı Hakikat newsletter, managed by Ahmet Midhat, is a long-lasting newsletter which was published between 1886-1922. Tercüman-ı Hakikat is a newsletter called folk-type newsletter, which has gathered important writers, has published literary works, general culture and scientific texts. This review covers the number of 2501-3000 of Tercüman-ı Hakikat newsletter between years of 1886-1888. The review consists of introductory and three main parts. In the introduction, information about the First Constitutional Era’s general political life, literature and press was given. In the first part, informations are given about general issues, under the title of the credentials of Tercüman-ı Hakikat, its shape and its contents. In the second part, the alphabetical index is arranged first by author name and then by subject and genre. While this index was being prepared, all signed articles and the unsigned articles related to language and literature were recorded in the index. Information about content and properties of the articles are given in the index made accordance with author’s name. In the final part, the selected texts are transferred to the letter in order to reflect the content of Tercüman-ı Hakikat and its general publication policy.