Tanzimat Dönemi Ve Mustafa Reşit Paşa

Abstract

Bu akademik çalışmanın temel amacı, Osmanlı-Türk modernleşme hareketlerinin başlangıç noktalarından olan Tanzimat Dönemi ve dönemin en önemli seçkinlerinden Mustafa Reşit Paşa’nın izlediği politik davranışları ve bunların sonuçlarını enine boyuna analiz etmektir. Çalışmada Osmanlı İmparatorluğu’nu Tanzimat Dönemi’ne getiren birçok sebep üzerinde duruldu. Batı’nın Reform, Rönesans ve Aydınlanma hareketleri, Sanayi ve Fransız Devrimleriyle birlikte değişmeye başlaması ve modernitenin bütünüyle Avrupa kıtasına nüfuzu, paralelinde Osmanlı İmparatorluğu’nda askeri, ticari ve idari alanlarda otorite kaybı; imparatorlukta krizlerin patlak vermeye başlamasının temel nedenleridir. Bu krizleri çözmek için üretilen politikaların başında, değişimin elzem olduğu düşüncesi vardı. Böylece “nizam-ı alemden nizam-ı cedid’e” geçme anlayışının ete kemiğe büründüğü Tanzimat Fermanı, İmparatorlukta ilk defa ciddi bir modernleşme adımının atılması olarak çalışmamızın çıkış noktasını oluşturdu. Sonuç olarak modernleşme hareketlerinin İmparatorluğa girişi ve Mustafa Reşit Paşa’nın İmparatorluk modernleşmesindeki rolü, kendisinden sonraki kuşaklarda yarattığı etki ve Osmanlı- Cumhuriyet modernleşmesine bıraktığı miras çalışmanın bütünü içerisinde ayrıntılı olarak ele alındı.

The purpose of this study is to deeply analyse, the Tanzimat period, which is the starting point of the Ottoman-Turkish modernization movements, and the political attitudes and results of Mustafa Reşit Paşa, one of the most important elite of the period. In the study, many reasons, which brought the Ottoman Empire to the Tanzimat period, were focused. The change in the west with reform, renaissance and enlightenment movements, industrial and French revolutions and the whole influence of modernity to Continental Europe and in parallel the loss of authority of Ottoman Empire in the areas of military, commerce and administration are the main reasons of the crisis arising in the empire. The leading solution to solve these crisis was the idea that the change is essential. So the rescript of gülhane which constitutes the pass from “the order of the universe to the new order” creates the breaking out the point of our work as the first modernisation steps in the Empire. As a result, the role of the modernization movements in the empire and the role of Mustafa Reşit Pasha in the modernization of the Empire, his influence on next generations and his inheritance to Ottoman-Republican modernization were discussed in the study.