Vergi Harcamalarının Gelir Dağılımı Üzerine Etkileri
Abstract
Vergi Harcamalarının Gelir Dağılımına Etkisi başlıklı bu çalışmada vergi
harcamalarının gelir dağılımı ile ilişkisi incelenmeye çalışılmıştır. Vergi harcamaları,
mükelleflere tanınan muafiyet, istisna, indirim, farklı oran uygulanması ve verginin
ertelenmesi gibi vergi ayrıcalıklarından oluşmaktadır. Vergi harcamaları yoluyla
devlet, ekonomik ve sosyal bazı amaçları gerçekleştirebilmek için vergilendirilebilir
geliri vergi dışına çıkarmakta ve tahsilinden vazgeçmektedir.
Bu çalışmada vergi harcamalarının sosyal yönünü oluşturan gelir dağılımı ile
ilişkisi incelenmiştir. Ülkeler vergi harcamaları yoluyla gelir dağılımı üzerinde
doğrudan ve dolaylı etkiler gösterebilmektedir. Bu etkiler vergi harcamalarından
yararlanan mükelleflerin reel gelirlerinin artması yoluyla gerçekleşir. Reel geliri artan
mükellefler daha fazla mal ve hizmet tüketerek refahlarını artırmış olmaktadır.
Bir ülkede vergi harcamaları ile gelir dağılımının iyileştirilmesi, devletin
uygulamış olduğu indirim, istisna ve muafiyetlerden düşük gelirli bireylerin
yararlanmasıyla mümkündür. Bu bakımdan ülkelerin özellikle ekonomik amaçlar
çerçevesinde uygulamaya koyduğu vergi harcamaları, gelir dağılımını iyileştirmek bir
yana eşitsizliğin giderek daha fazla artmasına yol açmaktadır.
Bu çalışma ülkelerin gelir dağılımını sağlama amacını gerçekleştirirken
kullandığı vergi harcamalarının, bu amaca ulaşmada ne kadar başarılı olduğunu
araştırmak amacıyla hazırlanmıştır. Bu bakımdan çalışmada öncelikle vergi harcaması
ve gelir dağılımına ilişkin kavramsal çerçeve tartışılmış sonrasında ise indirim, istisna
ve muafiyet şeklindeki vergi harcama türlerinin gelir dağılımı üzerinde gösterdiği
etkiler incelenmiştir. In this study titled “The Effect of Tax Expenditures on Income Distribution”,
the relationship between tax expenditures and income distribution is examined. Tax
expenditures consist of tax privileges such as exemption, exemption, deduction,
applying different rate and deferred tax. In order to realize some economic and social
objectives, the government excludes taxable income and waives its collection through
tax expenditures.
In this study, the relationship between income distributions, which constitutes
social aspect of tax expenditures, is examined. Countries can have direct and indirect
effects on income distribution through tax expenditures. These effects are realized
through the increase of the real income of taxpayers benefiting from tax expenditures.
Taxpayers, whose real income increases, consume more goods and services and
increase their welfare.
Improving the tax expenditure and income distribution in a country is only
possible by low-income individuals benefiting from the government's deductions,
exceptions and exemptions. In this respect, the tax expenditures imposed by countries,
especially for economic purposes, lead to an increase in inequality rather than
improving income distribution.
This study has been prepared to investigate how successful the tax expenditure
used by countries in achieving the income distribution is achieved in achieving this
goal. In this respect, firstly, the conceptual framework of tax expenditure and income
distribution is discussed and then the effects of tax expenditure types such as
deduction, exemption and exemption on income distribution are examined.