Derin ve Yüzey Yapı Ayrımı Çerçevesinde Safrî Mîzân ve İ'râb

Abstract

Arapça’da kelimelerin geneli, belirli kalıplarda gelir ve kelimelerin son harekeleri, terkip içinde bulunduğu yere göre değişiklik arz eder. Bu, Arapça’nın mevzûn ve mu'rab bir dil olduğunu gösterir. Dolayısıyla Arap Dili üzerine yapılacak bilimsel bir çalışmanın, kelimelerin veznini ortaya çıkaran sarfî mîzân konusu ve cümle içindeki yerini belirleyen i'râb olgusu üzerinde durması, isabetli olacaktır. Hem sarfî mîzân hem de i'râb, dil çalışmalarında farklı birçok görüşün, dolayısıyla problemin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Bu çalışmada, bu iki önemli konuda ortaya çıkan bazı problemlere, derin ve yüzey yapı ayrımı çerçevesinde alternatif çözüm önerileri getirilmeye çalışıldı. Tezimiz, giriş, iki bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Birinci bölümde sarfî mîzânın kavramsal çerçevesi çizilmeye çalışıldı. Daha sonra kelime ve türleri, kelime türetimi ve kelime yapısında meydana gelen ses değişimleri üzerinde duruldu ve bölüm, sarfî mîzânla ilgili problemlerden ve derin ve yüzey yapı ayrımı çerçevesinde alternatif çözüm önerilerinden bahsedilerek sonlandırıldı. İkinci bölümde ise önce i'râb olgusunun kavramsal çerçevesi çizilmeye çalışıldı. Daha sonra da i'râbla ilgili problemlerden ve derin ve yüzey yapı ayrımı çerçevesinde alternatif çözüm önerilerinden bahsedildi. Tez, sarfî mîzân ve i'râbla ilgili problemler, derin ve yüzey yapı ayrımı çerçevesinde alternatif çözüm önerileri ile ilgili elde ettiğimiz bulguları özetlediğimiz sonuçla bitirildi.

In Arabic, words generally come in certain forms, and the vowel point of words vary depending on where they are in the composition. This shows that Arabic is a weighed and parsed language. Therefore, it would be appropriate for a scientific study on the Arabic language to focus on the subject of morphological balance which causes the weighing of words and the desinential inflection (i’rab) phenomenon that determines its place in the sentence. Both morphological balance and desinential inflection have caused many different views and hence problems in language studies. In our study, we tried to propose alternative solutions to some problems that arise in these two important issues within the framework of deep and surface structure separation. Our thesis consists of introduction, two chapters and conclusions. In the first part, firstly we focused on the word and its types, word derivation and sound changes in the word structure. Later, we tried to draw the conceptual framework of morphological balance and finished the chapter by talking about the problems related to morphological balance and alternative solutions within the framework of deep and surface structure separation. In the second part, we first tried to draw the conceptual framework of the desinential inflection phenomenon. Then we talked about the problems related to desinential inflection and suggested alternative solutions within the framework of deep and surface structure separation. We conclude our thesis with the results we have obtained about the problems related to morphological balance and desinential inflection, and alternative solutions within the framework of deep and surface structure separation.