Ru'yetullah İle İlgili Rivâyetlerin Değerlendirilmesi

Abstract

Ru’yetullah, dünyada ve ahirette Allah’ı görmek anlamına gelmektedir. Sahabe döneminde Hz. Peygamber’in miraçta Allah’ı görüp görmediği tartışılmış, II/VIII. asırda Cehm b. Saffân ile Sümeniyyye arasında cereyan eden tartışmayla iyice alevlenerek kelâmî ekollerin düşünce sistemi çerçevesinde görüş beyân etmesiyle büyüyerek devam etmiştir. Allah’ın görülebilmesi meselesi, Mu’tezile ile Ehl-i Sünnet tarafından yoğun bir şekilde tartışılmıştır. Ehl-i Sünneti temsil eden Mâturidî ve Eş’arî mezhebleri ile Allah’a cisim izafe eden, O’nu yaratılmışlara benzeten ve bir yerde ve yönde olduğunu iddia eden Mücessime, Kerramiyye ve Müşebbihe mezhebleri Allah’ın görülebilmesinin mümkün olduğunu savunurken, nassları akıl ile tevil ederek oluşturdukları düşünce sisteminin temelini oluşturan tevhid ilkesi gereği Mu’tezile, Allah’ın görülebilmesinin mümkün olmadığını savunmuştur. İslam’da inanç esasları Kur’an ve onun açıklamaları olan hadisler tarafından oluşturulmuştur. Kur’an Allah tarafından indirilmiş ve kıyamete kadar koruma altına alınmıştır. Âlimler, Hz. Peygamberin söz, fiil ve takrirleri olan hadislerin tespiti, muhafazası ve gelecek nesillere tam ve eksiksiz olarak aktarılmasına büyük önem vermişlerdir. İslam inanç esaslarını konu edinen akâid kitaplarında, Allah’ın görülmesi meselesi de bulunmaktadır. Ru’yet konusu dayanaklarını âyetler ve hadislerden almaktadır. Bu çalışmada, mezheblerin dini anlama ve yorumlama biçimlerine uygun olarak farklı anlayışlara sahip oldukları ru’yetullah meselesine kaynaklık yapan hadislerin tespiti yapılacak, sıhhatleri ortaya konulacak ve metin tenkidi ile hadislerin doğru anlaşılmasına katkı sağlanmaya çalışılacaktır.

Ru’yetullah means to see Allah in the world and the after life. It was argued that if his holines prophet saw Allah in the ascension or not under the Sahabe period, the arguement took place between Cehm b. Saffan and Sümeniyye grew flamingly in the II/VII th. Century and by expressing the opinion as part of the theologian ecoles’ thinking system continued increasingly. The issue of the visibility of Allah, had been argued intensely by Mu’tezile and Ehl-i Sünnet. Matûrîdî and Eş’arî sectarians representing the Ehl-i Sünnet and Mücessime, Kerramiyye and Müşebbihe sectarians, attributing matter to Allah and pretending him to the creatures and claiming that Allah is at one place and direction, had supported the possibility about visibility of Allah, while Mu’tezile had supported that it was not possible to see Allah by force of oneness principle which is based on the thinking system glossing of the rules by the mind. The belief rules in Islam, are created by Kur’an and its explanations named Hadith. Kur’an is inspired by Allah and put under protection until the judgement day. Scholars placed great importance for the transferring to posterity whole and completely, identification, protection of the Hadis which are his holines Prophet’s words, actions and declarations. In books outlining the doctrines of a religious faith related with Islamic belief rules, the visibility of Allah issue is also mentioned. The Ru’yet issue is based upon the verses of Kur’an and the prophet Muhammad's sayings/deeds. In this study, the Hadith resourcing to Ru’yetullah issue which is parallel to situation of sectarians about having the different ways of understanding and point of views will be determined, their precisions will be revealed and will be tried to contribute to the correct understanding of Hadith by textual criticism.