Terkip ve Tertip Açısından Kur'ân-ı Kerim'de Mef'ûller

Abstract

“Terkip ve Tertip Açısından Kur'ân-ı Kerîm’de Mef'ûller” adlı çalışmamızda nahiv ilminin en önemli konularından biri olan mef'ûlleri inceledik. Bu çalışmada, mef'ûllerin nahiv ilmindeki yerini belirlemeye ve nahivcilerin mef'ûllerle ilgili yaklaşımlarını göstermeye ve mef'ûllerin cümle içerisindeki tertip ve terkibini ortaya koymaya çalıştık. Çalışmamız, giriş, dört bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Çalışmamızın birinci bölümünde, öncelikle kelime ve terkip türlerini klasik ve günümüz kaynaklarından yararlanarak ele almaya gayret ettik. En az iki kelimenin bir araya gelmesiyle oluşan dil yapılarını (yani terkipleri), tek başlarına yargı bildirmedikleri ve bütün olarak tek bir cümle ögesine karşılık kullanıldıkları için çalışmamızda kelime grupları çerçevesinde inceledik. Çalışmamızın ikinci bölümünde kısaca cümleden, cümlenin kuruluş yollarından, cümlenin unsurlarından, cümlenin kısımlarından bahsettik. Mananın bütünlüğü için cümlenin ibare içerisindeki durumunun en az müfret kelimenin cümle içerisindeki durumu kadar önemli olduğunu gördük. Çalışmamızın ana konusu mef'ûller olduğu için beş mef'ûlleri detaylı bir şekilde ele aldık. Çalışmamızın üçüncü ve dördüncü bölümünde terkip bilgisi ve sözdiziminin, duygu, düşünce ve fikirlerin aktarılmasında bilinmesi zorunlu olan şeylerin başında geldiğini ortaya koymaya çalıştık. Bu bağlamda cümlenin tamamlayıcı unsurları olan beş mef'ûlleri yani mef'ûl bih, mef'ûl leh, mef'ûl fîh, mef'ûl me'ah ve mef'ûl mutlak ögelerini, terkip ve tertip açısından Kur'ân-ı Kerîm’den örnekler vererek açıklamaya özen gösterdik. Çalışmamızı, Kuran-ı Kerim’de geçen mef’ûllerin terkip ve tertip yönüyle ilgili elde ettiğimiz bulguları özetlediğimiz sonuç kısmıyla bitirdik.

In our study named ‘Terkip ve Tertip Açısından Kur’ân-ı Kerîm’de Mef’ûller’, we examined direct objects being the one of the most important subjects of syntax. In this study, we tried to determine the place of direct objects in syntax, to show the approach of syntax experts about direct objects and to prove conjoining and phrase of direct objects in the sentence. The study consists of introduction, four chapters and conclusion. In the first part of the study, we first made an effort to deal with the types of words and phrase by refering classical and modern sources. We examined the language structures formed by the combination of at least two words (phrases) within the framework of word groups since they do not make sense by themselves and they are used for a single sentence element as a whole. In the second part of the study, we briefly mentioned about the sentence, the ways of the formation of the sentence, the elements of the sentence, and the parts of the sentence. We found that the status of the sentence in the pharagraph is as important as the status of a single word in the sentence for the integrity of the meaning. Since the main subject of the study is the direct objects, we dealt with five direct objects in detail. In the third and fourth parts of the study, we tried to show that phrase knowledge and syntax are one of the things that must be known in transferring emotions, thoughts and ideas. In this context, we tried to explain the five phareses which are the complementary elements of the sentence by giving examples from the Quran in terms of conjoining and phrase. We conclude the study with the conclusion part that summarize the findings we obtained about conjoining and phrase feature of direct objects mentioned in the Quran.