İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi No: T 1532’de Kayıtlı Şiir Mecmuası (Metin-İnceleme)

Abstract

Tezimize konu olan eser, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi No: T 1532’de kayıtlı şiir mecmuasıdır. Tür olarak “mecmua-yı eş’âr u devâvîn” olan bu eserin mürettibi ve istinsah tarihi belli değildir. Çoğunluğu XVI. yüzyıla ait 138 şaire ait 2097 manzum ve mensur metni barındıran bu mecmua XVI. yüzyılda yaşayan şairler ve şiirleriyle ilgili zengin bir malzemeyi ihtiva etmektedir. Tezimiz, öncelikle bu mecmua metninin ortaya konulması ve mecmuayla ilgili inceleme ve değerlendirmeler üzerine kurulmuştur. Tezimizde ilk olarak mecmuaların niteliği üzerinde durulmuştur. Mecmuanın tanımı, tarihsel gelişimi, şekil ve muhteva özellikleri, tasnifi ve günümüz araştırmacılarına sağladığı faydalardan bahsedilmiştir. Daha sonra çalışmamıza konu olan mecmua tanıtılmış, nazım şekli, şair tercihleri, ölçü vb. şekil özellikleri açısından değerlendirilmiştir. Şekil özelliklerinin ardından mecmuanın muhtevası ortaya konulmuştur. Mecmuadaki zengin malzeme daha önce yapılmış akademik çalışmalar da dikkate alınarak ve bu çalışmalarla karşılaştırılarak incelenmiştir. Eserin muhtevasıyla ilgili diğer bir husus da şairlerle ilgilidir. Mecmuada hangi şairin ne kadar şiiri olduğu şiir numaralarıyla birlikte tezimizin sonunda bir dizin şeklinde gösterilmiş ve tezkirelerden hareketle adı geçen şairler kısaca tanıtılmıştır.

The subject of this thesis is the poem mecmua that registered in İstanbul University Library Number T 1532. This mecmua is a mecmua of poems and divans and its writer and written time is not certain. This mecmua contains 138 poets’ 2097 poems and proses and gives a rich knowledge about XVIth century poets and their poems. Firstly, we try to bring out mecmua’s text and than review and evaluation about it, in this thesis. So at first characteristics of mecmuas are explained. “Mecmua” term is defined; its historical development, form and content characteristics, classification of mecmuas, utility for today’s researchers are also discoursed. And than the mecmua which is the main subject of this thesis is introduced, commented according to its formal characteristics as versification, poets, prosody etc. Then formal characteristics mecmua’s content is discoursed. Its rich content is studied considering previous academic works and comparing with them. Another point that should be discoursed about this mecmua’s content is poets. Poets names, how many poems of them and number of poems are given in index at the end of the thesis and these poets are introduced shortly according to informations in tezkires.