Kazak ve Kırgız Türkçelerinde Yapı ve İşlev Bakımından Fiil Çekimleri

Abstract

BALCİ, Onur, Kazak ve Kırgız Türkçelerinde Yapı ve İşlev Bakımından Fiil Çekimleri, Doktora Tezi, Sivas, 2014. Bu çalışmada Kazak ve Kırgız Türkçelerindeki fiil çekimleri, yapıları ve işlevleri yönünden ele alınmıştır. Önce bu lehçelerde yazılan edebî eserler ve Genel Ağ sayfaları taranmış, elde edilen veriler zaman, kip, işlev ve tasarlama bildirme özelliklerine göre tasnife tabi tutulmuştur. Çalışma bu bağlamda üç bölüme ayrılmıştır. Giriş bölümü temel kavramları, birinci bölüm Kazak ve Kırgız Türkçelerindeki bildirme kiplerini, ikinci bölüm ise tasarlama kiplerini içermektedir. Tespit edilen bütün fiil çekimleri tablolar hâlinde verilmiş; çekim özellikleri, anlam ve incelikleri, konular işlenirken belirtilmiştir. Veriler işlenirken Kazak, Kırgız ve Türkiye Türkçeleriyle yazılmış gramerler taranmıştır. Bu eserlerin konularla ilgili açıklamaları ve değerlendirmeleri de teze alınmıştır. Çalışmada fiil çekimlerinin Kazak ve Kırgız Türkçelerindeki adlandırmaları, bu lehçelerin gramerleri dikkate alınarak verilmiştir. Birden fazla adlandırma varsa tamamı gösterilmeye çalışılmıştır. Yapılan incelemede bu lehçelerde yetmiş adet fiil çekimi tespit edilmiştir. Bu çekimlerin hangi lehçede olup olmadığı sonuç bölümünde bir tablo ile gösterilmiştir. Fiil çekimlerinin Türkiye Türkçesindeki klasik adlandırmaları ve yapı bakımından hangi sınıfta olduğu da ayrıca tablolaştırılmıştır. Çalışma “Kaynakça” bölümüyle sonlandırılmıştır.

BALCI, Onur, The Verb Conjugations of Kazakh and Kirghiz Turkish Dialects In Terms Of Structure and Function, Ph. D. Dissertation, Sivas, 2014. In this study it is discussed that verb conjugations of Kazakh and Kirghiz Turkish dialects in terms of structure and function. Firstly literary works and internet pages which written with these dialects, are scanned. The data obtained were classified according to features of tense and mood reporting. In this context study is divided into three chapters. The prolog contains of the basic concept, first chapter contains of indicatives and second chapter contains of moods. The detected verb conjugations were shown in tables, in addition to this, the features and subtleties of conjugations were specified while data is processed. While processing data, Turkey Turkish grammars were screened besides Kazakh and Kirghiz Turkish dialects grammars. Reviews and comments on the issues in these grammars were included in the thesis. Nomenclatures in Kazakh and Kirghiz Turkish dialects of verb conjugations are shown according to the grammars of these dialects. If there is more than one nomenclature, all nomenclatures have been indicated. After the investigation it is determined that there are seventy verb conjugations in these dialects. It’s shown on a table in the end chapter, on which dialects these conjugations present are, or not. Also it is tabulated the classical nomenclature in Turkey Turkish and structure classification of verb conjugation. The study was finished with the chapter “The References”, in which the works benefited, were given in this study.