Âşık Ahmet Poyrazoğlu' nun Şiir Evreni

Abstract

AKSOY Erol, Âşık Ahmet Poyrazoğlu’nun Şiir Evreni, Doktora Tezi, Sivas, 2014. Halk şiiri geleneği yüzyıllardır insanları eğlendirme, bilgilendirme, rahatlatma, aksaklıkları dile getirme, bilgi ve haber verme gibi işlevleri yerine getirmektedir. Bu geleneğin temsilcileri olan âşıklar, üstlendikleri bu roller icabı halk için hissetmekte, görmekte ve duymaktadırlar. Dolayısıyla onlar bir anlamda toplumsal duygu ve düşüncenin aynası oldukları için titiz bir şekilde incelenmeyi hak etmektedir. Zira onları incelemek, içerisinde doğup büyüdükleri ve yaşadıkları toplumu incelemek demektir. Âşık monografilerinin esas malzemesi sanatçısının ürettiği eserlerdir. Ancak hiçbir sanat eseri onu üretenin doğduğu, büyüdüğü, yaşadığı ortamdan, üretildiği zamandan, üretim miktar ve sıklığından, üretilme sebebinden bağımsız olarak değerlendirilemez. Çünkü bu hususların hepsi ortaya konulan eserin daha doğru anlaşılmasına katkıda bulunacaktır. Bu katkıyı sağlayacak bir başka husus ise üretilen eserin hangi sürede, ne kadar ve hangi ortamlarda tüketildiği konusudur. Bu hususlar da o eserin doğru anlaşılması ve onu tüketen toplumun değer yargıları, düşünce dünyası gibi oldukça önemli veriler içermektedir. Edebi eserin anlaşılmasına katkı sağlayacak bir başka husus da eldeki malzemeyi değerlendirme safhasıdır. Bu malzemenin yapı ve muhteva çözümlemesi, incelemeyi açık ve anlaşılır bir yapıya kavuşturmalı, burada gerekirse sayısal verilerin yardımından yararlanmalıdır. Bunların yanında şiirlerin dize, kelime ve kafiye dizinlerinin hazırlanması yeni yeni inceleme alanları ortaya çıkarabileceği gibi ele alınan âşığın gelenek içerisindeki konumunu belirlemeye de katkı sağlayacaktır. Bu çalışma, yukarıda belirtilen hususlar çerçevesinde âşık monografileri için hayatı-sanatı-eserleri şeklindeki üçlemeden farklı olarak bağlam merkezli bir inceleme yapma gayretindedir. Böylece tarihin derinliklerinden bugünlere taşınan geleneğin içinde yetişmiş, çağdaş bir halk şairi olan Ahmet Poyrazoğlu’nun unutulması önlenecek ve onun portresine tutulan ışıkla da günümüz halk şairindeki değişim ve dönüşümler ortaya konulacaktır.

AKSOY Erol, Minstrel Ahmet Poyrazoglu’s Poetry Universe, Ph. D. Dissertation, Sivas 2014. Folk poetry has been carried out the functions like environment, informing, putting into words the errors and annunciation for centuries. Mıntrels, representors of this tradition, as a necessity of the roles the undertook they are feel, see and hear for folk. On account of they deserve investigation meticulously because of they are the reflection of thought and social emotions. But investigating them, means investigating their society which they grew up and lived. The main material of minstrel monograph is the piece which produced by artist but any artwork can be evaluated from its birt, grow up, life environment, produce time, production, amount and frequency and the reason of producement independently. Because all of these points will contribute to this disclosed pieces to be understood. Another point to contribute is consumption of this artworks time, amount and environment of consumption issues. These points includes important datas like true understanding of that piece, value judgement of consuming society and intellectual world. Another point to contribute to the understanding is evaluation of the available material stage. This material's contruction and content analysis should make the investigation to clear and understandable structure. In addition to these poem's verse, vocabulary and rhyme concordance's understanding can bring out new investigation branch and it will contribute to determine the discussed mınstrel's position in tradition as well. This study is in an endeavour of context-centered researching as distinct from the trilogy like his life-art-works for minstrel monography within the framework of points mentioned above. Hereby, the oblivion of Ahmet Poyrazoglu who is a contemporary minstrel, raised in the tradition which has been transferred from the depth of history to the present will be prevented and with the light set onto his portrait, changes and conversion on minstrel will be presented.