Neo-Liberal Yaklaşımlar Çerçevesinde Devletin Ekonomide Yarattığı Sorunlar

Abstract

Devletin ekonomideki rolü konusunda piyasa ekonomisi taraftarları ile devletin ekonomideki etkinliğinin azaltılmamasını savunanlar arasında uzun tartışmalar yaşanmıştır. 1929 dünya ekonomik bunalımına kadar egemen olan klasik iktisadi ekolun tarafsız devlet anlayışı yerini, Keynesyen iktisadi ekolün müdahaleci devlet anlayışına bırakmıştır. Ancak, I970'li yıllarda yaşanan stagflasyon krizi Keynesyen ekole duyulan güveni azaltmış ve devletin ekonomideki rolünün sınırlandırılmasını savunan neo-liberal akımların ön plana çıkmasına neden olmuştur. Bu anlayışa göre, devletin ekonomideki rolünün ve fonksiyonlarının artması çağdaş ekonomileri yeni sorunlar ile baş başa bırakmıştır. Bütçe açıkları hızla artmıştır. Kamu harcamalarının sürekli artması özel sektör yatırımları üzerinde dışlama etkisi yaratmıştır. Aşırı merkeziyetçiliğin doğal bir sonucu olarak kırtasiyecilik ve işlem maliyetleri artmıştır. Politik miyopluk sonucu etkin olmayan programların uygulanmaya konulması savurganlığın artmasına neden olmuştur. Oy peşinde koşan politikacılar rant toplumu yaratmıştır. Kayıtdışı ekonomi bir türlü kayıt altına alınamamıştır. Bu çalışmada, neo-liberal yaklaşımlar çerçevesinde devletin ekonomide yarattığı bu sorunlar üzerinde durulmuştur.

There have been lengthy discussions between those who supported market economy and those who favored government activity in economy. Impartial government mind of the classical economic school which is prevalent until 1929 world economic crisis has been replaced by government interference of the Keynesian economic school. With the stagflation crises in 1970s the confidence for Keynesian economic school has decreased, and neo liberalism with its emphasis on the limited role for the state in economy came to the fore. This Thought argued that the ever increasing role and functions of the state in economy created many serious problems and issues. Continuous increase in budget expenditures resulted in crowding out effect in private sector investments. Extreme centralism caused further bureaucratization and red tape, and high transaction costs. Political Programs that were put into effect to deal with these issues could not have produced any effective results, on the contrary, the crises were extended and deepened. Politically motivated, vote oriented politicians created a rant society. Underground economy could not have been put under control, nor registered in any way. This study tries to articulate these problems that created by the government in economy from the point of view of the neo liberal economic approaches.