İnsanın Müziksel İşgörüsü

Abstract

Problem Durumu: İnsanın müzik için yerine getirmesi gereken yükümlülükler, işlevselciliğin temel sayıltılarından hareketle temellendirilebilir mi? Böyle bir temellendirmenin yapılması müziğe ve onun üreticisi ve tüketicisi olan insana, ne gibi katkılar sağlar? Bu iki temel soru araştırmanın problem durumunu oluşturmaktadır. Konuyla ilgili daha önce yapılmış olan çalışmalar arasında Tunalı’nın “Sanat Ontolojisi” kitabı gösterilebilir. Bu kitapta yer alan bilgilerden bazıları şunlardır. “Müzikal kompozisyon, bir bütünsel formu gösterir. Ama bu form, bu tabakaların birbiri içinde görünüşe ulaşmasıyla oluşur. Bu bakımdan, yalnız müzikal bir kompozisyonda değil, genellikle bütün sanatlarda formu meydana getiren bu ontik tabakaların karşılıklı münasebetidir” (Tunalı, 1971, 146). Araştırmanın Amacı / Araştırma Soruları: Bu çalışmada “hiçbir şey, soyutlanmış bir şekilde tek başına tam olarak anlaşılamaz” (Pike ve Selby, 1989, 6 - 7) temel sayıltısından yola çıkılarak, müziğin diğer sistemlerle olan ilişkisi irdelenmektedir. Müziği oluşturan parçalardan her birisi kendine özgü ayrı bir sistemdir. Bu parçalar aynı zamanda birbirleriyle anlamlı bir ilişki içindedirler. Çalışmanın amacı, müziğin insan üzerindeki işlevini tam olarak yerine getirebilmesinde etkili olabilecek faktörleri ortaya çıkarmaktır. Bunun için, çalışmada temel olarak şu sorulara yanıt aranmaktadır. Müziğin birey için olduğu kadar, bireyin de müzik için yapması gerekenler neler olmalıdır? Bireyin müziği yüceltmedeki rolünün başarıya ulaşabilmesinde tek başına insan-müzik ilişkisi yeterli midir? İnsan ve müziğin ayrı ayrı diğer sistemlerle kurabileceği ilişkiler nasıl olmalıdır? Din, dil, felsefe, ahlak gibi büyük sistemlerle müziğin ve insanın ilişkileri insan - müzik etkileşimine ne gibi katkılar sağlar? Veri Kaynakları: Yöntem olarak belgesel gözlemden yararlanılmaktadır. Araştırmanın deseni, pozitivist metodolojide kullanılan hipotetik - dedüktif (Kuş, 2003, 14) anlayışına göre tasarlanmıştır. Denzin ve Lincoln’ün, pozitivist araştırmalardaki geçerlilik kategorilerinden birisi olan “verilerin çalışmanın dışındaki alanlara genellenebilirlik derecesi” (Denzin ve Lincoln, 1994, 100) ilkesinin, işlevselciliğin temel sayıtlılarına uygunluğu bakımından araştırmanın geçerliliği kabul edilmektedir. Ana Tartışma: Araştırmada elde edilen bulgular şunlardır. Her şeyden önce biyolojik bir sisteme sahip olan insanın aynı zamanda bir de kişilik sistemi vardır. İnsanın bu kişilik sistemi, kendisinin yarattığı müzik üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Sonuç ve Öneriler: Müziğin yaratıcısı olan insan, müziğin kendisine sağladığı yararları arttırabilmek için sadece müzik ile değil diğer üst sistemlerle de ilişki kurmalıdır. Müzik, üst sistemler arasında yer alan felsefeyle özellikle ilişkilendirilmeli, müzik çevresinde yer alan her insan kendisine niçin müzik diniyorum? Ya da dinlediğim müzik türünün benim üzerindeki psikolojik etkileri nelerdir? gibi sorular sormalıdır. Yine aynı şekilde müzikçi çevresinde yer alan insanların da benzer sorular yöneltmeleri ve onlara çözüm aramaları gerekmektedir. Örneğin, neden çalgı çalıyorum?, neden şarkı söylüyorum?, neden bu tür müzikle uğraşıyorum? Gibi sorular sorulmalı ve yanıtlar aranmalıdır.

Problem Statement: Could it be possible that the responsibilities a human being is supposed to fulfill are based on the main assumptions of functionalism ? What kind of contributions could it be adding to music and its producer and consumer, human beings? These two main questions are the basis of this study. Among the studies previously done is ‘- Ontology of Art’, a book by Tunalı, Here are some quotations from the mentioned book. ‘-Musical composition represents a holistic form. But this form can only be possible after each layer is melt into each other. So, not only in a musical compsition but also in most of art, the thing that makes the form possible is this relationship of these ontic lay- ers’ (Tunalı 1971, 146). Purpose and Research Questions: In this study, the relationship between music and the other systems has been discussed through the idea saying that “nothing, isolated from the others, could be understood completely” (Pike & Selby, 1989, 6 - 7). Each part of music is a seperate system on its own. Ther have also been meaningful relationships between these parts. The aim of this study is to clarify the factors that might be effective for music in fulfilling its functions accurately for human beings. So the answers to the following questions mainly are to be found in this study. What are the deeds that a human being should perform for the music as well as music for the human being. Is the relationship between music and the individual alone sufficient for the role of the individual in praising music to succeed? How should the relations of human beings and music be with the other independent systems from each other? How would the relations of music and humans with the significant systems like religion, language, philosophy and ethic, be contributing the human- music interaction? Sources of Evidence: Literature scanning has been used as a technique. The design of study has been arranged in accordance with the hypothetic- deductive approach (Kuş, 2003, 14) which is used in positivist methodology. The validity of the study has been accepted in terms of the coherence between the principle of ‘- the degree of possible generalization of the data in the other fields out of study’ by Denzin and Lincoln, (Denzin & Lincoln, 1994, 100) which is one of the validity categories in positivist study. Main Argument: The findings of the study are listed below. First of all, a human being who has a biological system has also a system of personal traits. This personal traits system has an important affect on music which has also been cre- ated by the human himself. Conclusions and Recommendations: A human who is the creator of music has to establish relations not only with music but also with the high rank systems in order to increase the benefits that music provides for him. Music has to be related with especially philosophy among the high rank systems and each person around music should ask himself questions like ‘ Why am I listening to music?, What are the impacts of the kind of music I prefer upon my psychology? ‘Moreover, for the same reason the musician should ask the similar questions to the people around him and try to find answers for these questions. For example he has to ask questions like ‘Why do I play the instrument? Why do I take interest in this kind of music?’ and search for the answers of these.