İlköğretim öğrencileri için geliştirilen biliş üstü ölçeği ' nin açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ilköğretim öğrencileri için kullanılabilecek Biliş Üstü (Metacognition) Ölçeği (BÜÖ) geliştirmektir. Araştırma 426 ilköğretim öğrencisi üzerinde gerçekleştirilmiştir. BÜÖ’nün yapı geçerliğini belirlemek amacıyla açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. BÜÖ’nün güvenirliğini belirlemek amacıyla ilk olarak düzeltilmiş madde toplam korelasyonları hesaplanmıştır. BÜÖ’deki maddelerin düzeltilmiş madde toplam korelasyonları 0.49 ile 0.81 arasında değişmektedir. İkinci olarak toplam puana göre belirlenmiş üst % 27 ve alt % 27’lik grupların madde puanları arasındaki farkın anlamlılığı test edilmiştir. Yapılan t testi sonuçlarından, farkların tüm maddeler ve faktörler için anlamlı olduğu görülmüştür. Son olarak Cronbach alfa iç tutarlılık kat sayısına bakılmıştır. BÜÖ’nün tümüne ilişkin Croanbach alfa iç tutarlılık kat sayısı ise 0.96 olarak hesaplanmıştır. BÜÖ’de açıklayıcı bilgi, yöntemsel bilgi ve koşulsal bilgi, planlama, kendini kontrol etme, bilişsel stratejiler, kendini değerlendirme ve kendini izleme faktörleri yer almaktadır. Bu bulgulara göre, BÜÖ sınıf içinde, öğrencilerin biliş üstü farkındalık ve becerilerini ölçmek isteyen bir araştırmacının veya öğretmenin kullanabileceği yapıdadır.

The purpose of this study is to develop the Metacognition Scale (MS) which is designed for primary school students. The sample of the study consisted of 426 primary school students in Izmir, Turkey. In order to examine the construct validity of the MS, exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis were performed. For the validity of the MI, corrected item-total correlations were used. The corrected item-total correlations ranged from .35 to .65. In addition, t-tests between items’ means of upper 27% and lower 27% points were compared. For each factor and each item, the diff erences between mean scores of upper 27% and lover 27% groups are significant. Finally, Cronbach alpha correlation coeff icients were used. The internal consistency of the MS is .96 for the entire scale. The MS has eight scales: declarative knowledge, procedural knowledge and conditional knowledge, planning, self-control, cognitive strategies, self assessment and self monitoring. According to these findings, the MS is appropriate for researchers or teachers whose aim is to measure his/her students’ metacognitive awareness and metacognitive abilities.