Yazma kültürüne ait bir metne epik yasaların uygulanması denemesi

Abstract

Refî-i Âmidî, 1756’da Diyarbakır’da doğmuş, iyi eğitimli bir divan Şairidir. Divan ve Cân u Cânân olmak üzere iki eseri mevcuttur. Bu çalışmada Şeyh Galib’in Hüsn ü Aşk’ına nazire olarak yazılmış Cân u Cânân mesnevisi farklı bir açıdan ele alınacaktır. Eser, Danimarkalı ünlü halk bilimci Axel Olrik’in sözlü halk edebiyatı ürünlerine uygulanmak üzere hazırladığı epik kurallar bakımından incelenmiş ve sonuçta bu kuralların divan edebiyatı sınırları içinde yer alan yazılı kültüre ait bu ürüne de uygulanabilirliği sonucuna ulaşılmıştır. Epik kurallar bugüne kadar hep sözlü ürünlere uygulanarak olumlu sonuçlar elde edilmiştir. “Acaba epik yasalar, yazma kültürüne ait bir eserde de işler mi?” sorusunun neticesinde ortaya çıkan bu çalışmanın amacı, sözlü kültür ile yazma kültürünün birbirinden tamamen kopuk olmadığını ortaya koymaktır.

Refî-i Âmidî who was born in Diyarbakır, 1756, is a divan poem who is educated goodly. He has got two achievements called Cân u Cânân and Divan. Ġn this work mesnevi of Cân u Cânân which was written as pastiche to ġeyh Galip’s Hüsn Aşk has been dealt with angle of diffirent vision. The achievement is examined according to Danish famous folklorist Axel Olrik’s epical rules which is prepared to applied on productions of verbal folk literature and finally it has been produced that these rules are applicability on an achievement belong to written culture which takes part in divan literature’s limits. Epic rules have been applied to verbal productions and pozitive results have been obtained until today. It is aimed to argue that there is no a certain brokenness between verbal culture and written culture with this work being appeared by the question of “Ever can epic rules been applied to written productions?”.