Türkü Söylüyor Otlar: Toplumsal Irkçı ideolojiden bireysel psikolojik çöküntüye

Abstract

Doris Lessing in 1950 de yayınladığı ilk romanı The Grass is Singing(Türkü Söylüyor Otlar) temelde sömürgecilik ve ırkçılık konularını ele alan, Güney Afrika da, Rodezya’da siyah-beyaz ayırımı yapılan ve iki dünya savaşı sonrası dönemi yansıtan bir romandır. Beyaz toplumun kadına bakışı, kadının ataerkil ve ayrıca kolonyal toplumdaki yeri romanda ırkçılık konusuna eşlik eden diğer konular olarak karşımıza çıkmaktadır. Roman Rodezya nın yerli halkına kadın ya da erkek olsun beyazlar tarafından yöneltilen ırkçı tavırları ve yerli halkın Avrupalı beyaz efendileri karşısında ikinci sınıf olarak görüldüğünü yansıtmaktadır. Bir koloni-sonrası edebiyat ürünü olarak, Türkü Söylüyor Otlar, yerli ve beyaz arasındaki gerginliği resmederek, siyah- beyaz ayırımını ve eşitsizliğini şiddetle eleştirmektedir. Aynı zamanda kadın erkek arasındaki eşitsizliği de kadının erkek egemenliği ile sürdürdüğü yaşamını vur gulayarak eleştirmektedir. Bu çalışmada öncelikle ırkçılık hakkında bir dizi söylem içeren romanda sömürgecilik ve ırkçılığın nasıl yansıtıldığı araştırılacak ve daha sonra yapı-söküm tekniğiyle beyaz adamın ırkçılık ideolojisinin nasıl tersine çevrildiği ve değersizleştirildiği gösterilecektir. Lessing in siyah- beyaz birlikteliğinde görülen efendi-köle ilişkisi, beyaz adamın siyah adama baskıcı tutumu ve koloni kültürü gibi temaları romanın ana karakteri Mary Turner ın yaşamıyla birleştirerek vermesi, bizi kadın-erkek ilişkisi, kadının modern ve kolonyal toplumdaki yeri, ata-erkil sistemin kadına getirdiği dayatmalar, kadının yaşamı, kadının iç dünyası ve sonunda kadının trajedisi gibi konulara da yoğunlaşmayı gerekli kılmaktadır. Lessing aynı zamanda Mary gibi trajik bir kadın karakter yaratarak, beyaz adamın ırkçılığa eşlik eden uygarlık söylemini tersine çevirmiştir. Nasıl ki beyaz adam kendisini yerlilerden daha üstün ve uygar görüp, yerliyi ırkçı ve baskıcı tutumu ile marjinalleştiriyor ise, aynı şekilde beyaz toplum da ata-erkil sistemle kadını aynı şekilde değersiz kılmaktadır. Bu durum bu çalışmada Lessing’in beyaz adamın uygarlık ve ırkçılık söylemlerini tersine çevirmesi olarak saptanmıştır. Bu nedenle Mary nin trajedisi üzerine ayrıca odaklanılmıştır. Mary romanda ilk önce bağımsız bir kadın daha sonra ise kolonyal bir ortamda yerli hizmetçilerini suçlayan ve yerlileri aşağılayan bir kadın ve aynı zamanda sosyal bir kadından a-sosyal bir kadına dönüşen biri olarak ve son olarak da istediği yaşam ile kendisine empoze edilen gerçekte sürdürdüğü yaşam arasındaki zıtlıktan dolayı acı çeken, hayal kırıklığına uğramış, kendini yaşadığı toplumdan soyutlamış, evliliğindeki uyumsuzlukla çökmüş ve deliliğe doğru yaklaşan ve sonunda da hizmetçisi Musa tarafından trajik bir ölüme maruz kalmış bir kadın olarak resmedilmektedir. Bu makalenin, Lessing in Türkü Söylüyor Otlar adlı romanını, ırkçılık konusunu kadının toplumdaki trajik durumu konusu ile birleştirip irdelemesi açısından, eserle ilgili daha önce yapılan çalışmalardan farklı olacağı düşünülmektedir.

Doris Lessing’s frst novel published in 1950, The Grass is Singing is a novel which essentially deals with the issues of colonialism and racism and refects the post-war period when there was apartheid in Rhodesia in South Africa. The other important issues which Lessing projects in the novel are the white society’s approach to woman and the place of woman in both a patriarchal and a colonial society. The novel refects the racist attitudes toward Rhodesian natives adopted by the whites, either men or women, and the idea that the natives are considered inferior to their European white masters. As a post-colonial literary work, The Grass is Singing severely criticizing, through the depiction of the tense relationship between the native and the white, the discrimination and inequality between the black and white. Besides, it criticizes the inequality between man and woman highlighting woman’s life dominated by man.In this study, frstly it would be aimed at exploring how colonialism and racism are projected in the novel involving a series of discourses about racism, and then, through the method of deconstruction, it would be focused on how the racist ideology of the white man is subverted and undermined in the novel. Lessing’s depiction of such issues as master-servant relationship seen in the black and white connection, the white man’s suppressing attitude toward the black, and the colonial culture along with the life of the main character in the novel, Mary Turner, leads us to concentrate on such matters as the relationship between men and women, the place of woman in both modern and colonial society, the suppression on woman in a patriarchal society, women’s life, the inner world of woman and fnally woman’s tragedy. Besides, Lessing, creating a tragic woman character such as Mary, subverts the white man’s discourses about civilization going along with his racist discourses. Lessing shows us that the white man, seeing himself as superior to and more civilized than the native man, marginalizes the native via the racist ideological suppression and in the same way, the white society marginalizes women via its patriarchal system. Mary, in the novel, is depicted as an independent woman frst and then a woman in the colonial setting who abuses her servants and underestimates the natives and who has been transformed from a sociable woman to a non-sociable one, and lastly as a tragic woman who suffers from the contradiction between the life she wants and her actual one imposed on her and who has become disillusioned and isolated from the society in which she lives, depressed by the marital discord leading to her insanity and fnally exposed to a tragic death in the hands of her servant, Moses. It has been considered that this essay will be different from the former studies about the novel in the sense that it would explore The Grass is Singing from the viewpoint of racism to that of woman s tragedy.