Kronik Ruhsal Sorunlu Hastaların Primer Bakım Vericilerinde Tükenmişlik ve Depresyon Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Abstract

Amaç: Çalışma kronik ruhsal sorunlu hastaların primer bakım vericilerinde tükenmişlik ve depresyon arasındaki ilişkiyi incelenmek amacıyla yapıldı. Gereç ve Yöntem: Kesitsel ve tanımlayıcı nitelikteki çalışma 1 Ekim 2009-30 Nisan 2011 tarihleri arasında bir üniversite hastanesinin psikiyatri servisinde yatarak tedavi gören 103 hastanın primer bakım vericisi ile yapıldı. Çalışmada veriler Kişisel Bilgi Formu, Maslach Tükenmişlik Ölçeği ve Beck Depresyon Ölçeği ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik dağılım, t-testi, Pearson korelasyon analizi, Tukey testi ve ANOVA testleri kullanıldı. Bulgular: Bakım vericilerde tükenmişliğin alt gruplarından duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarıda düşme ile depresyon puanları arasında anlamlı ilişki olduğu, duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarıda düşme arttıkça depresyonun arttığı saptandı. Bakım vericilerin medeni durum, meslek, yaşadığı yere göre tükenmişlik ve depresyon puanı arasında anlamlı fark olmadığı saptandı (p > 0.05). Bakım vericilerin cinsiyet, eğitim durumu, hastaya yakınlık derecesi ve hastanın en son hastaneye yatış zamanına göre depresyon puanı arasında; yaş grubu ve eğitim durumuna göre duygusal tükenme puanı arasında anlamlı fark olduğu saptandı (p < 0.05). Kadın, okur-yazar olmayan ve eş konumundaki bakım vericilerde ve 0-1 yıl önce hastaneye yatışı olan hastaların bakım vericilerinde depresyon puanı yüksek, 18-25 yaş grubundaki ve üniversite mezunu bakım vericilerde duygusal tükenme puanı düşüktü. Sonuç: Kronik ruhsal sorunlu hastaların primer bakım vericileri tükenmişlik ve depresyon yaşamaktadır. Tükenmişlik ve depresyon arasında yakın ilişki bulunmaktadır. Primer bakım vericilerde tükenmişlik arttıkça depresyon da artmaktadır. Ruh sağlığı alanında çalışan sağlık personelleri kronik ruhsal sorunu olan hasta ailelerini belirli aralıklarla tükenmiş- lik ve depresyon yönünden değerlendirmeli ve bakım vericileri güçlendirmeye ve depresyonu önlemeye yönelik planlamalar yapmalıdır

This study aimed to investigate the relationship between burnout and depression in the primary caregivers of patients with chronic mental problems. Methods: This cross-sectional and descriptive study included the caregivers of 103 inpatients in the psychiatry service of a university hospital between October 1, 2009 and April 30, 2011. Data was collected using a Personal Information Form, The Maslach Burnout Inventory and The Beck Depression Inventory. Data were evaluated with percentage distributions, t tests, Pearson correlation analyses, Tukey tests and ANOVA tests. Results: There was a significant relationship between emotional burnout (including desensitization and a decrease in personal success, which are subgroups of burnout) and depression in caregivers of patients with chronic mental health problems. In addition, depression increased in parallel with an increase in emotional burnout, desensitization and decrease in personal success. There were no significant differences between the caregivers’ marital status, job, and place of dwelling and depression (p>0.05). However, there were significant differences with regards to the caregivers’ gender, education level, proximity to the patient, hospitalization time of the patient and depression (p<0.05). In addition, there were significant differences between the caregivers’ age and education level and emotional burnout. Depression was highest in women, the illiterate, the spouses of caregivers, and in the caregivers of patients who were hospitalized 0-1 years ago, while emotional burnout was lowest in caregivers between 18 and 25 years old who were university graduates. Conclusion: Primary caregivers of patients with chronic mental problems face burnout and depression, which are closely related. Depression of primary caregivers increases in parallel with increasing burnout. Medical personnel working in the mental health field should evaluate the families of patients with chronic mental problems in certain intervals and make plans accordingly to strengthen caregivers and prevent depression.