Sezaryen Sonrası Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeline Göre Verilen Bakımda Kadınların Yaşadığı Sorunlar ve Hemşirelik Tanılarının Belirlenmesi

Abstract

Araştırma, sezaryen sonrası Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri (FSÖ) modeline göre verilen evde bakımda kadınların yaşadığı sorunlar ve hemşirelik tanılarının belirlenmesi amacıyla tek grup ön test-son test düzeninde yarı deneysel olarak yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırmanın çalışma grubunu, 9 Aralık 2011-7 Mart 2012 tarihleri arasında Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Uygulama ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum servisinde sezaryen olan 33 kadın oluşturmuştur. Veriler bireysel özellikler formu, sezaryen sonrası anne tanılama formu, sezaryen sonrası hemşirelik tanıları formu, Doğum Sonrası Fonksiyonel Durum Envanteri (DSFDE) ve Edinburgh Postpartum Depresyon Ölçeği (EPDÖ) ile toplanmıştır. Sezaryen olan kadınlarda taburculuk sonrası ikinci gün ve doğum sonu ikinci haftada sağlık sorunları saptanmıştır. Kadınlara, FSÖ modeline göre hazırlanan sağlık bakım rehberi uygulanmıştır. Doğum sonu sekizinci haftada devam eden sağlık sorunları ve DSFDE değerlendirilmiştir. Doğum sonu 12. haftada ise kadınlara yeniden DSFDE ve EPDÖ uygulanmıştır. Veriler bilgisayarda değerlendirilmiş ve istatistiksel analizde bağımlı gruplarda t-testi, McNamer ki-kare testi ve Fisher Kesin ki-kare testi kullanılmıştır. Bulgular: Doğum sonu sekizinci haftada kadınların meme, üriner sistem ve insizyon bölgesi enfeksiyonu riski, yetersiz emzirme, beslenmede dengesizlik, konstipasyon, aktivite intoleransı, bireysel bakımda eksiklik, uykusuzluk, uyku biçiminde bozukluk, ağrı, durumsal düşük benlik saygısı, beden bilincinde bozulma, üstlendiği rolü yerine getirmede değişiklik, sosyal izolasyon, sözel iletişimde bozulma, cinsel yaşamda değişim riski ve bireysel baş etmede yetersizlik tanılarında anlamlı bir azalma olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Doğum sonu 12. haftada kadınların DSFDE puan ortalaması sekizinci haftaya göre anlamlı düzeyde yüksek bulunmuş (p<0,05) ve yalnızca bir kadının depresif semptom yaşadığı belirlenmiştir. Sonuç: FSÖ modeline göre yapılan sezaryen sonrası evde bakım kadınların sağlık sorunlarının ve hemşirelik tanılarının belirlenmesinde etkili bir yöntemdir

The study was conducted as a quasi-experimental single group pretest-posttest scheme to determine nursing diagnosis and the problems experiencing by women in the home care according to Func- tional Health Patterns (FHP) model after cesarean. MMaatteerriiaall aanndd MMeetthhooddss