ÖZ- YANSITMA KAVRAMINA GENEL BAKIŞ

Abstract

Bireyin kendini izleme ve değerlendirme sürecinde bir nevi geribildirim olan öz yansıtma, bireyin kendi davranış ve deneyimlerinin farkındalığını, memnuniyet ve memnuniyetsizlikleriyle karşı karşıya kalmasını ve gerek gördüğü sürece değiştirmesini sağlar. Bu çalışmada bireyin hem kendisine yönelik hem de dış dünyaya yönelik farkındalıklarını arttırmada önemli yere sahip olan öz yansıtma kavramının tanımları, türleri, tarihi temelleri, öz-yansıtmayla bağlantılı teoriler ve öğretmen öz-yansıtması kavramsal çerçevede ele alınarak incelenmiştir. Öz-yansıtma süreci bireyin öz-düzenleme döngüsü, geribildirimi kullanabilme becerisi ve kendisindeki ilerlemeyi izlemeye yol açabilen duygularını, düşüncelerini ve davranışlarını keşfetmesi bağlamında ele alınmış; bu süreç aşamaları yansıtılacak olayın seçimini kapsayan deneyim aşaması, deneyimi tanımlayarak daha fazla açıklık getirmeyi kapsayan değerlendirme aşaması, deneyimi tekrar gözden geçirmeyi kapsayan analiz aşaması, deneyimi yorumlamayı kapsayan ortaya çıkarma aşaması, alternatifleri gözden geçirerek gelecek eylemleri yeniden düşünmeyi kapsayan bütünleştirme aşaması, yeni bir bakış açısıyla olayı tekrar ele almayı kapsayan bilinçli eylem aşaması olarak açıklanmıştır. Bu çalışmada öz-yansıtmayla bağlantılı modern teorilerden üstbiliş, bilişsel karmaşıklık, deneyime dayalı öğrenme ve transformatif öğrenmeye yer verilmiş, bu teoriler öz-yansıtma temel çatısı altında incelenerek benzerlik ve farklılıkları belirlenmiştir. Son olarak, öğretmenin kendi öğretmesini değerlendirmesinde ve mesleki gelişiminde gerek görürse uygulamaya yönelik kendi metodunda değişiklikler yapabilmesinde önemli yeri olan ve bir çeşit öğretmenin kendi iç diyaloğu olarak ifade edilen öğretmen öz-yansıtmasına yönelik aşamalara yer verilmiştir

The aim of this study is to describe self-reflection which takes place within the self-regulatory learning strategies including self-monitoring and afterwards self-evaluation and self-reaction phases respectively. Literature review about self-reflection revealed that there is the apparent lack of the concept of self-reflection in researches conducted in Turkey. Therefore, this study would be fruitful for future researches related to self-reflection in Turkey. “Self-reflection implies observing and putting an interpretation on one's own actions, for instance, considering one’s own intentions and motives as objects of thought” (Von Wright, 1992, 61). People analyze their experiences and judge from the results for the adequacy of their thoughts. Judgments include opinions reflecting how sufficient and capable an individual would be in order to do any work successfully (Bandura, 1986). According to Von Wright (1992), there is a relationship between self- reflection and metacognition. Therefore, self-reflection means reflecting one’s own intentions and knowledge through one’s own thinking process. Similarly Yussen (1985) also agreed that self-reflection as a kind of mental activity is related to metacognition. Grant, Franklin and Langford (2002) described self-reflection as the inspection and evaluation of one's thoughts, feelings, behavior and insight. As for selfreflection process, it includes individual’s being able to monitor, evaluate his/her progress and use such feedback to improve his/her performance. Grant, Franklin and Langford (2002) described self-reflection as the inspection and evaluation of one's thoughts, feelings, behavior and insight. Self-reflection process includes individual’s being able to monitor, evaluate his/her progress and use such feedback to improve his/her performance. According to Grant, Franklin ve Langford (2002), types of self-reflection are as follows: