ÖZ YETERLİLİK: BİR KAVRAM ANALİZİ

Abstract

Günümüzde yapılandırmacılık felsefesine dayalı olarak geliştirilen eğitim programları aracılığıyla; kendi bilgi ve becerilerini geliştiren, öğrenmeyi öğrenen sadece bilişsel alanda değil, sosyal, duygusal, ahlak ve fiziksel gelişim alanlarında da yeterli bireyler yetiştirmek ön plana çıkmıştır. Bu anlamda, eğitim sisteminde öğrenen özellikleri önem kazanmıştır. Bireyin belli bir performansı başarılı olarak yapması için kendine olan inancına ya da kendi yargısına öz yeterlilik denir. Öz yeterlilik inancı, öğrenen için okul yaşamında akademik başarının önemli bir belirleyicisi olmasının yanı sıra, okul dışı yaşamında tüm hayatı boyunca kullanacağı önemli bir beceridir. Bu çalışmanın amacı, bireylerin hayat boyu öğrenmeleri açısından önemli olan öz yeterlilik kavramına ilişkin kuramsal bir bakış açısı sunmaktır. Bunun için öz yeterlilik kuramı, akademik öz yeterlilik, öğretmen öz yeterliliği, öz yeterlilikle ilgili diğer kavramları; öz düzenleme, öz yargılama, öz saygı, öz güven ve benlik algısını açıklamak ve bu kavramların temel farklılıklarını, öğrencilerin öz yeterlilik inançlarının gelişiminde öğretmenlerin rolünü ve öğrencilerde öz yeterliliğin gelişmesi için gerekli olan özellikleri ortaya koymak amaçlanmıştır. Son yıllarda araştırmacılar, öğrenci başarısı ile üç yeterlik türü arasında ilişkiler bulunduğunu belirlemişlerdir. Bunlar, öğrenci öz yeterliliği, öğretmen öz yeterlilik algısı ve okulun toplam yeterliliğidir. Öğrencilerin öz yeterlilik inançlarını arttırmak için okul başarısının desteklenmesi ve öğrencilerin sosyal aktivitelere daha fazla katılımının teşvik edilmesi önerilmiştir

In today’s world, it has become important to raise individuals who can improve their knowledge and skills, learn how to learn, and are capable in social, emotional, moral, and physical -not just cognitivedevelopment areas through education programs developed based on constructivist approach. In this regard, learners’ characteristics are important in the education system. An individual’s believing in himself / his judgement about being successful in a performance/task is called ‘self-efficacy’. Belief in self-efficacy is an important ability that students use in their entire lives outside the school besides being a key determiner of academic success in education life. The aim of the present study is to provide a theoretical perspective concerning the self-efficacy concept, which is important for individuals’ learning throughout their entire lives. Thus, it is aimed to introduce self-efficacy theory, academic self-efficacy, teacher’s self-efficacy, and other concepts about self-efficacy (i.e. selfregulation, self-judgement, self-esteem) and to specify the main differences of these concepts and the role of teachers in the development of self-efficacy beliefs among students as well as the characteristics that are necessary for the development of self-efficacy in students. In recent years, researchers have determined that there is a relationship between student achievement nad three types of qualifications. These are student self-efficacy, teacher self-efficacy perceptions and school’s total competence. It’s suggested for supporting for school success to encourage pupils’ self-efficacy beliefs and encourage pupils to participate more in social activity