Birinci Basamak Sağlık Kurumlarında Çalışan Sağlık Personelinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Öz-Etkililik Düzeyleri

Abstract

Amaç: Bu çalışma birinci basamak sağlık kurumlarında çalışan sağlık personelinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve öz-etkililik-yeterlik düzeylerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Araştırma tanımlayıcı ve ilişkisel tiptedir. Bir ilin çeşitli birinci basamak birimlerinde çalışan 428 sağlık personelinin tümü araştırmaya davet edilmiş, katılmayı kabul eden 379 sağlık personeli (katılım %88,5) ile gerçekleştirilmiştir. Türkçe geçerliği yapılmış olan Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği, Öz-Etkililik-Yeterlik Ölçeği formları kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya alınan sağlık personelinin %68,3'ü kadındır; yaş ortalaması 32,3±4,65, %33,2'si ebe, %23,7'si doktor, %22,2'si hemşire ve %20,8'i ise diğer meslek gruplarındandır. Sağlık personelinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği puan ortalaması 128,55±21,3, Öz-Etkililik-Yeterlik Ölçeği toplam puan ortalaması ise 66,53±14,80 bulunmuştur. Araştırma kapsamına alınan bireylerden yaşı >=35 olanlarda, geniş aile tipinde, 16 yıldan fazla çalışanlarda, kronik hastalığı olmayanlarda ölçek puan ortalamaları yüksek bulunmuştur. Sonuç: Birinci basamakta çalışan sağlık personelinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Ölçeği puanlarının benzer gruplarda yapılmış çalışmaların bir kısmına göre yüksek, öz-etkililik-yeterlik düzeyi puanlarının ise düşük olduğu belirlenmiştir. Bu sonuca göre, öz-etkililik-yeterlik düzeylerini geliştirmeye yönelik hizmet içi eğitim programlarının düzenlenmesi önerilmiştir

Objective: The present study was performed to identify the healthy lifestyle behaviors and self-efficacy levels of health professionals working at primary healthcare institutions. Method: The study was descriptive and relational. All health professionals working at various primary care units of a city were invited to the study (428 health professionals), and the study was conducted with 379 health professionals who accepted to participate (participation rate was 88.5%). Turkish version of The Healthy Lifestyle Behaviors Scale which was validated and Self Efficacy Scale were used. Results: Of the health professionals, who were included in the study, 68.3% were women; mean age was 32.30±4.65 years, 33.2% were midwives; 23.7% were doctors; 22.2% were nurses; and 20.8% were from other professional groups. Average score of health personnel of The Healthy Lifestyle Behaviors Scale was 128.55±21.3 and total average score of the Self Efficacy Scale was 66.53±14.80. Among the individuals included in the study, average scale scores were higher in those ?35 years old, living in an extended family, working for at least 16 years, and not suffering from any chronic diseases. Conclusion: It was determined that the scores of The Healthy Lifestyle Behaviors Scale were higher and the score of Self Efficacy Scale were lower in primary care health professionals compared to some of the studies conducted in similar groups. According to the result, it is recommended that in-service training programs should be organized for health professionals to improve their self-efficacy levels