Sıçan akciğerlerinin morfogenezi: Işık mikroskobik bir çalışma

Abstract

Fötal gelişim sırasında akciğerler, postnatal gaz değigimine hazırlık için hızlı bir farklılaşma dönemi geçirirler. Bu çalışmada farklanma dönemlerinde ortaya çıkan morfolojik değişiklikler 12, 14, 16, 18 ve 20 günlük fötal sıçanlarda ışık mikroskobik seviyede araştırılmıştır. Yüzde 10'luk tamponlanmıs nötral formalin ve Bouin fiksatiflerinde bütün olarak tesbit edilen fötüsler, rutin protokolü takiben parafin içinde bloklanmıstır. Alınan kesitler Hematoksilen-Eosin, Mallory-Azan ve Van-Gieson ile boyanarak değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, sıçan embriyolarında geniş plevral kavite içinde mezensim ile çevrili az sayıda pulmoner bronş izlendi. Pulmoner bronşların yalancı çok katlı yüksek prizmatik epitel ile döşeli oldukları görüldü. Gelişimin 14. gününde yalancı çok katlı prizmatik silyalı epitel ile döşeli bronşlar etrafında yoğunlaşan mezensimal halka dikkati çekmiştir. Bu periyotta akciğerlerin ilk kan damarları ortaya çıkmıştır. Prenatal 16. günde bronş ağacı dallanması artmış ve bronşlar geniş lümenli olarak izlenmiştir. İntrauterinal 18. günde akciğer loblarının segmentlerinin sayıca arttığı görülmüştür. Bu dönemde mezensimal stroma içinde kan damar segmentlerindeki artış çok belirgindi. Prenatal 20. günde ise akciğerlerin erişkin dokuya benzer biçimde süngerimsi görünüm aldığı, terminal bronsiyol, solunum bronşiyolleri ve postnatal gaz değişimine hazırlık olarak çok sayıda terminal keselerin (primitif alveol) şekillendiği izlenmiştir.

The lungs, non-functional until birth, undergo a rapid differentiation during fetal development in order to be prepared for postnatal gas exchange. In this work, the morphological alterations occurring during these differentiation periods were investigated in 12-, 14-, 16-, 18- and 20-day old fetal rats at light microscopical level. Fetuses fixed as a whole in 10% buffered neutral formalin and Bouin fixatives were blocked in paraffin following routine protocol. The sections obtained were stained with Hematoxylin-Eosin, Mallory-Azan and Van Gieson and evaluated. As a result of the findings obtained, a few bronchi surrounded by mesenchyme within a wide pleural cavity were traced up in rat fetuses. It was observed that the pulmonary bronchi were lined with pseudostratified ciliated high columnar epithelium. On the 14th day of development, the mesenchymal ring becoming dense around the bronchi attracted attention. In this period, the first blood vessels of the lungs developed. On prenatal day 16, bronchial branching increased in number, and the bronchi were observed to have wide lumina. On intrauterinal day 18, it was noted that the segments of the lung lobes, increased in number. In this period, the increase in the blood vessel segments of the mesenchymal stroma was very marked. On prenatal day 20, it was observed that the lungs attained a spongious appearance similar to that of adult tissue and the terminal bronchiole, respiratory bronchioles and abundant primitive alveoli were formed as a preparation for postnatal gas exchange.