Sivas kent merkezi haftalık SO2 kirlilik haritasının çıkarılmasında jeoistatistiksel yöntemin kullanımı

Abstract

Bu çalışmada, jeoistatistiksel modelleme yöntemini kullanılarak Sivas Kent merkezi kış dönemine ait S02 değeri alansal dağılımının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, 4-18 Aralık.1994 tarihleri arasında hava kirliliğinin yoğun olduğu akşam saatlerinde kentin belirli kesimlerindeki ondört (14) noktadan alınan S02 ölçüm değerleri kullanılarak, 1OO'er metre aralıklı 2046 noktadaki S02 değerleri jeoistatistiksel hesaplama yöntemi ile hesaplanmıştır. Bu noktalardaki değerler kullanılarak, kent merkezinin anılan tarihlerdeki kirlilik haritaları oluşturulmuştur. Elde edilen bu haritalar yardımıyla topografya, meteorolojik faktörler ve şehirleşmenin hava kirliliği üzerindeki etkileri incelenmiştir. Bu ve benzeri çalışmalar; ileriye dönük kirlilik kontrolü, şehirleşme ve sanayi bölgesi seçimi için alınacak kararlarda önemli yer tutmaktadır. Çalışma sonucunda, Sivas kent merkezinde anılan tarihler arasında S02 konsantrasyonunun Hava Kirliliği Kontrol Yönetmeliği (HKKY)'nin Uzun Vade Sınır (UVS) değeri olan 150 $\mu g/m^3$ ve Kısa Vade Sınır (KVS) değeri olan 400 ug/m3$\mu g/m^3$ den yüksek olduğu gözlenmiştir.

In this study, geostatistical method is used to generate S02 map of Sivas city center for winter season, especially in eve¬ning hours when pollution is very intensive. For this purpose, SO2 values were taken at 14 points between December 4 and 18, 1994. By using these samples and applying geostatistics, SO2 values of 100 meters spaced 2046 points were calculated. These values were used to generate pollution maps. The effect of topography, meteorological factors and city plan on air pollution is investi¬gated by evaluating these maps. It is seen that this type of studies constitute an important part for making decisions on pollution control, city expansion plans and selection of industrial areas. The result of this study showed that between mentioned date, S02 concentration was above the air pollution control regulations which are 150 $\mu g/m^3$ for long-term and 400 $\mu g/m^3$ for short-term.