Pazarköy (Bolu KD/KB Türkiye) yöresinin stratigrafisi

Abstract

Çalışılan alan, Pazarköy (Bolu KD) yöresini kapsamakta ve 1/25 000 ölçekli Bolu-G28-a2 paftası ile sınırlandırılmış bulunmaktadır. Bu çalışmada, inceleme alanının stratigrafik birimleri sunulmaktadır. Bu çalışma ile yörede yer alan istif sekiz litostratigrafik birime ayrılmış ve her birime ait kayaçların özellikleri araştırılmıştır. Bu stratigrafik birimler: Ağalar kataklazitleri (Devoniyen Öncesi); Çapak formasyonu (Alt-Orta Devoniyen); Ören melanjı (Üst Kretase); Çırdak formasyonu (Üst Kretase-Paleosen); Sazlar formasyonu (Ipresiyen-Lütesiyen); Çukurca formasyonu (Üst Lütesiyen); Mengen formasyonu (Oligosen-Neojen) ve Kuvaterner çökelleri'dir. Genellikle kataklastik özellik gösteren metamorfik ve granitik kayaçlardan oluşan Ağalar kuzey kataklazitleri üzerinde; diskordan konumda Çapak formasyonu dolomitik kireçtaşları yer almaktadır. Bu birim yine bir diskordansla Ören melanjı tarafından üzerlenmektedir. Üst Kretase-Paleosen yaşlı olan ve kireçtaşı, silttaşı, marn ve kumtaşlarından oluşan Çırdak formasyonu da diskordan konumda yer almaktadır. Kireçtaşı ve marnlardan oluşan Sazlar formasyonu, Çırdak formasyonu üzerinde transgresif olarak bulunmaktadır. Sazlar formasyonu üzerinde yer alan ve kireçtaşı, marn, kiltaşı ve çört ardalanmalı Çukurca formasyonu ise Sazlar for¬masyonu ile konkordan konumdadır. Kumtaşı, konglomera, killi kumtaşı ve çamurtaşlarından oluşan ve genellikle yatay konumda bulunan Mengen formasyonu, daha eski birimleri diskordans ile örtmektedir. Kuvaterner yaşlı çökeller, dere yataklarındaki alüvyon ve yer yer gözlenen travertenlerden oluşmaktadır.

The investigated area is located around Pazarköy region, NE of Bolu and is covered by G28-a2 sheet of 1/25 000 scale map. In this paper the stratigraphic units of area is presented in detail. In the study, stratigraphy of the area is grouped into the eight lithostratigraphic units and properties of the rocks of these units has been studied. These lithostratigraphic units from older to younger are as follows: Ağalar cataclasites (Pre-Devonian); Çapak formation (Early-Middle Devonian); Ören melange (Late Cretaceous); Çırdak formation (Late Cretaceous-Paleocene); Sazlar formation (Ypresian-Lutetian); Çukurca formation (Late Lutetian); Mengen formation (Oligocene-Neogene) and Quaternary deposits. Dolomitic limestones of Çapak formation overlay unconformably Ağalar formation which consists of metamorphic and granitic rocks generally showing cataclastic textures. Çapak formation is ovenained unconformably by ören melange. The next formation is Çırdak formation of Upper Cretaceous-Paleocene in which limestone-siltstone, marls and sandstone alternations cover the older series with an unconformity. Sazlar formation consisting of limestone and marls is transgressive over Çırdak formation. Çukurca formation which contains limestone, marl, claystone and chert alternations, overlays conformably Sazlar formation. Sandstone, conglomerate, argillaceous sandstone and mudstones of Mengen formation are almost horizontal and transgressively overlays the previous older units. Quaternary deposits are river-bed sediments and travertines seen in some places.