Nidai Manzum Tıp Kitabı

Türklerin yüzyıllar boyunca değişik bilim dallarıyla ilgili kütüphaneler dolusu eser bıraktığını ve bu eserler üzerinde yerli ve yabancı yüzlerce bilim adamının çalıştığını biliyoruz. Ancak tıp alanında yazılmış pek çok yazma eser olmasına rağmen, bu alanda yayımlanmış eser sayısının yeterli olduğunu söylemek mümkün değildir. Halbuki bir dilin gelişimine, işleyişine ve kelime zenginliğine ışık tutan bu tür eserlerin dile yaptığı katkılar azımsanamayacak kadar büyüktür. Biz de bu düşünceden hareketle döneminin tıp dalında en önemli eserlerine imza atan Nidfü'nin Manzume isimli eserini incelemeyi uygun bulduk. XVI. yüzyıla ait olan eserin bugüne kadar değişik kütüphanelerde bulunan 56 nüshası tespit edilmiştir. Yaptığımız bu çalışmayla buna iki nüsha daha eklemiş olduk. Bunlardan birisi şahsıma ait olan nüsha, diğeri ise aslı Tunus Kütüphanesinde bulunan nüshadır. Eserin incelemesinde harekeli olan bendeki nüsha esas alınmış. bu nüsha Ümran Ay'ın çalışması ve harekesiz olan Tunus nüshalarıyla karşıiaştırılmıştı"r. Edisyon kritik yapılırken bendeki nüsha "B", Tunus nüshası 'T', Ümran Ay'ın çalışması "Ü" harfleriyle belirtilmiştir. Bunlardan B nüshasında 30. T nüshasında 24 ve Ü nüshasında ise 27 varak bulunmaktadır. Çalışmamız. "Giriş" bölümünün dışında "Metin" ve "Dizin" olmak üzere iki ana bölümden oluşmaktadır. "Giriş" bölümünde, halk hekimliği hakkında bilgi verildikten sonra. Nidfü'nin hayatı ve eserleri anlatılmış, eserdeki belli başlı dil özelliklerine kısaca değinilmiştir. "Metin" bölümünde, eserin çeviri yazımı yapılarak. nüshalardaki farklılıklar sayfa altında dip not olarak gösterilmiştir. Nüshalar arasında farklılık gösteren kelimelerde, uygun olan şekiller tercih edilmiştir. Metnin beyit numaraları B nüshas t esas alınarak verilmiş olup, karışıklığa yol açmaması amacıyla T nüshasınm sadece varak numaraları, Ü nüshasının ise sadece beyit numaraları belirtilmiştir.