Gediz Grabeninin Doğu Kesimindeki TektonikHareketlerinin GPS ve PS-InSAR Yöntemleri KullanılarakBelirlenmesi

Birçok uygarlığın üzerinde geliştiği Batı Anadolu, tarihsel dönemlerde de birçok yıkıcı depremlerin etkisinde kalmıştır. Çalışma bölgesini kapsayan alanda tarihsel dönemde oluşmuş 13 dolayında deprem bilinmektedir. Bu tarihsel depremlerin büyük bir çoğunluğu Gediz grabeni çevresinde yoğunlaşmaktadır. Gediz Grabenindeki tarihsel deprem aktivitesi incelendiğinde, Grabenin batı ucundaki bölgede MO?. 17, 1592, 1850, 1862 yıllarında, Grabenin doğu ucunda, Büyük Menderes Grabeni ile kesişim noktasında Denizli bölgesinde ise 60, 494 yıllarında şiddeti VIII?den büyük depremlerin olduğu, belirtilen tarihlerden sonra ise Grabenin doğu ucunda 1969 Alaşehir Depremi?nin olduğu bilinmektedir. Tektonik açıdan önemli olan bu bölgede daha önce ayrıntılı jeodezik çalışma gerçekleştirilmemiştir. Bu açıdan hazırlanan bu proje çalışma bölgesi için önem arz etmektedir. Gediz Grabenin doğu kesimindeki Alaşehir-Sarıgöl bölgesinin tektonik hareketlerinin belirlenmesi için iki farklı jeodezik yöntem kullanılmıştır. Bunlar GNSS (Küresel Navigasyon Uydu Sistemi) ve InSAR (Yapay Açıklı Radar İnterferometrisi) teknikleridir. GNSS tekniğinin uygulanması için bölgede daha önce farklı amaçlar için pilye tesis edilmiş 10 adet nokta kullanılmıştır. Bu noktalarda elde edilen GNSS ölçüleri GAMIT/GLOBK ve GIPSY-OASIS yazılımları ile değerlendirilerek nokta hızları elde edilmiştir. GNSS noktalarında elde edilen hız değerleri yatay da yaklaşık bileşke değeri 12 mm/yıl ile 27 mm/yıl arasında değişmektedir. Düşey yöndeki hareketler incelendiğinde ise grabenin içeresinde kalan noktalarda en yüksek değerler elde edildiği görülmektedir. TRAZ noktasında yıllık değişim yaklaşık -90 mm/yıl olarak elde edilmiştir. Bu noktayı BGCL -33 mm/yıl ve AKCL -13 mm/yıl olarak takip etmektedir. PS-InSAR sonuçlarından elde edilen değerlendirmelere göre Gediz Grabeninde grabenin bulunduğu kısımda çökmelerin, grabenin kuzeyinde ve güneyinde ise yükselmelerin olduğu anlaşılmaktadır. Grabende elde edilen çökme değerleri yaklaşık -50 mm/yıl olarak elde edilmiştir. Ayrıca, çalışma bölgesinde anlamlı gerilim birikimleri bulunmuş ve bölgenin tektonik yapısıyla uyuşumu ortaya konmuştur. Bölgeye ilişkin ortalama çekme ve sıkışma yönlerini veren maksimum ve minimum asal gerilme parametreleri ile maksimum asal gerilme yönü ; E1= 0.604 ?s/yr , E2=-0.375 ?s/yr ?=11.27 derece olarak elde edilmiştir.