Yaratıcı drama etkinliklerinin okul öncesi çocuklarının erken okuryazarlık ve sosyal becerilerine etkisi

Yapılan bu araştırmanın amacı, erken okuryazarlık ve sosyal becerilerini geliştirmeye yönelik yapılan yaratıcı drama etkinliklerinin okul öncesi çocuklarının erken okuryazarlık becerilerine ve sosyal becerilere etkisini belirlemektir. Yapılan bu araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ön test-son test, kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu seçkisiz olmayan örnekleme türlerinden uygun örnekleme ile ulaşılmış, 2022-2023 eğitim öğretim yılında Sivas Gemerek ilçesinde resmi anaokulunda eğitim gören 17 deney, 18 kontrol olmak üzere toplam 35 çocuk oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında "Kişisel Bilgi Formu", Karaman-Benli (2013) 'nin geliştirdiği "Erken Okuryazarlık Becerileri Değerlendirme Aracı", Avcıoğlu (2007)'nun geliştirdiği "Sosyal Becerileri Değerlendirme Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırma kapsamında hazırlanan yaratıcı drama oturumları deney grubunda olan çocuklara haftada 3 gün olmak üzere 6 hafta boyunca yaklaşık 30 dakika olacak şekilde toplamda 18 oturum uygulanmıştır. Kontrol grubunda yer alan çocuklar ise bu süreç içerinde sınıf öğretmenleri tarafından verilen eğitimlerine devam etmiştir. Yaratıcı drama oturumları sonrasında hem deney grubuna hem de kontrol grubuna son testler uygulanmıştır. Verilerin analizinde SPSS programının 25.0 versiyonu kullanılmıştır. Analizin ilk aşamasında veri setinin parametrik testler için gerekli normallik ve varyans homojenliği varsayımlarını karşılayıp karşılamadığı kontrol edilmiştir. Varyansların homojenliğinin sınanmasında Levene testi, verinin normal dağılımının sınanmasında ise Shapiro-Wilk testi tercih edilmiştir. Deney ve kontrol grubundaki çocukların erken okuryazarlık ve sosyal beceri düzeylerinin ön test-son test puanları incelenirken bağımlı örneklem t-testi uygulanmıştır. Elde edilen bulguların istatistiksel anlamlılığının ötesinde, anlamlılığın büyüklüğü ve etkisi için Cohen'in d etki büyüklüğü ölçümleri kullanılmıştır. Yapılan yaratıcı drama etkinliklerine katılan deney grubundaki çocukların ortalama erken okuryazarlık becerisi ve sosyal beceri son test puanı ile kontrol grubundaki çocukların son test puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Deney ve kontrol grubu arasındaki farkın Cohen d etki büyüklüğü değeri incelendiğin deney grubu lehine geniş etki meydana geldiği görülmüştür. Sesbilgisel farkındalık ve yazı farkındalıg?ı alt testinde, deney grubunun ortalaması kontrol grubunun ortalamasına kıyasla daha yu?ksektir. Öyku?yu? anlama ve go?rselleri es?les?tirme alt testlerinde deney grubunun ortalamaları kontrol grubunun ortalamalarından yu?ksek olmasına rag?men bu farklılıklar istatistiksel olarak anlamlı du?zeyde deg?ildir. Yazı yazma o?ncesi becerisi alt testinde deney grubu ve kontrol grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamaktadır. Deney grubundaki çocukların kis?ilerarası becerileri, kızgınlık davranıs?larını kontrol etme ve deg?is?ikliklere uyum sag?lama becerisi, akran baskısı ile bas?a c?ıkma becerisi, so?zel ac?ıklama becerisi, kendini kontrol etme becerisi sontest puanı ile kontrol grubundaki çocukların sontest puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark oldug?u go?ru?lmu?s?tu?r. Amac? olus?turma becerisi, dinleme becerisi, go?revleri tamamlama becerisi ve sonuc?ları kabul etme becerisi ic?in t değeri bu do?rt beceri u?zerindeki etki istatistiksel olarak anlamlı deg?ildir. Araştırma sonucunda elde edilen sonuçlar, alan yazındaki ilgili literatür kapsamında tartışılmış bu bağlamda öneriler geliştirilmiştir.

The aim of this research is to obtain the effect of creative drama activities aimed at improving early literacy and f social skills on early literacy and social skills of pre -school children. In this study pre-test-post test, semi experimentel design with control group which is one of the quantitive methods, was used. The sample of the research consist of 35 students in total,17 of which areinin the experimental group and 18 in control group who are educated in an official pre -school in Gemerek district of Sivas in 2022-2023 academic year, which was reached by appropriate sampling from non-random sampling types. In this study "Personal Information Form", "Early Lİteracy Assessment Tool" developed by Karaman (2003), "Social Skills Assesssment Scale" developed by Avcıoğlu (2007) were used to collect data. In the creative drama sessions prepared within the scope of the research, a total of 18 sessions were applied to the children in the experimental group, 3 days a week, for about 30 minutes for six weeks. The children in the control group continued their education given by their classroom teacher during this process. After the creative drama sessions post tests were applied to both experimental and control groups. The 25.0 versionof the SPSS program was used in the analysis of the data. In the first stage of the analysis, it was checked whether the data set met the normality and homogeneity of variance assumptions required for parametric tests. Levene test was used to test the homogeneity of the variances, and the Shapiro-Wilk test was preferred to test the normal distribution of the data. While examining the pretest-posttest scores of early literacy and social skill levels of the children in the experimental and control groups, the dependent sample t-test was applied. Beyond the statistical significance of the findings, Cohen's d effect size measurements were used for the magnitude and effect of significance. There was found to be a statistically significant difference between the average early literacy and social skills test scores of the experimental group children who participated in the creative drama activities and the test scores of the control group students. Upon examining the Cohen's d effect size value between the experimental and control groups, it was observed that the experimental group had a substantial effect in their favor. In the subtests of phonological awareness and writing awareness, the average scores of the experimental group were higher compared to the control group. However, these differences in story comprehension and matching pictures were not statistically significant, even though the average scores of the experimental group were higher than those of the control group. In the pre-writing skills subtest, there was no statistically significant difference between the experimental and control groups. Regarding the interpersonal skills of the children in the experimental group, there was a statistically significant difference in anger management, adaptability to changes, coping with peer pressure, verbal expression, and self-control test scores compared to the control group students. However, the t-values for goal-setting ability, listening skills, task completion, and accepting consequences were not statistically significant. The results obtained from the research have been discussed within the relevant literature in the field, and recommendations have been developed in this context. In conclusion, the results obtained in this study have been discussed in the context of relevant literature, and recommendations have been developed based on these findings.