Ambalajlı gıda ürünlerinde kullanılan gıda katkı maddelerinin okuryazarlık düzeyine ilişkin bir araştırma: Giresun ili örneği

Günümüz dünyasında yaşanan teknolojik gelişmeler, bir takım hazır besin maddelerinin üretim ve tüketiminde katkı maddelerini mecburiyet haline getirmiştir. Ambalajlı gıda maddelerinin sürekli tüketiliyor olması zamanla bir takım sağlık sorunlarının oluşumuna da zemin hazırlamıştır. Bu araştırmanın en temel amacı; Giresun ilindeki ambalajlı gıda maddeleri tüketicilerinin paketli gıdalarda bulunan gıda katkı maddelerinin bilinirlik düzeylerinin ortaya çıkartmasıdır. Gerek insan sağlığını yakından ilgilendiriyor olması, gerekse ülkemizin geleceğine yönelik konusu sebebiyle bu araştırma büyük bir öneme sahiptir. Giresun'da tüketicilerin evreni yansıttığı araştırmada veri toplama tekniği olarak anket kullanılmıştır. Gönüllülük esasıyla araştırmaya katılanların, okuyarak anlayarak cevap verdikleri görülen 201 katılımcı araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Katılımcıların gıda katkı maddelerine yönelik bilgi düzeylerinin genel itibariyle iyi düzeyde olduğu, bu maddelerin renk tat koku veren, raf ömrünü uzatan ve ürünü çekici hale getiren maddeler olduğunu düşündükleri görülmüştür. Gıda maddelerinin aroma, renk ve tatlandırıcılar, şeker fosfat vb şuruplardan oluştuğunu düşündükleri belirlenmiştir. Katılımcıların gıda katkı maddelerinin kullanım amacının raf ömrünü uzatmak, tadını ve rengini güzelleştirmek için olduğu şeklinde cevaplar vermişlerdir. Katılımcıların cinsiyetleri açısından katkı maddelerine yönelik görüşlerin farklılığı önemsiz bulunmuştur. Yaş gruplarının katkı maddelerine yönelik bilinçli tüketici görüşleri alt boyutunda farklılığı önemli görülmüş 25-35 yaş aralığındaki katılımcıların daha bilinçli olduğu görülmüştür. Ayrıca öğrencilerin diğer meslek gruplarına nazaran gıda katkı maddelerine yönelik önlem almayı daha fazla istedikleri belirlenmiştir. Ayrıca katılımcıların eğitim düzeylerinin artması durumunda, katkı maddelerine yönelik bilinçli tüketici görüşlerinin de arttığı ve katkı maddelerine yönelik önlem alınması gerektiğini savundukları belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Ambalajlı Gıda Ürünler, Gıda Katkı Maddeleri.

Technological developments in today's world have made additives a necessity in the production and consumption of some ready-to-eat foodstuffs. The continuous consumption of packaged foodstuffs has also paved the way for the formation of a number of health problems over time. The main purpose of this research is to reveal the level of awareness of consumers of packaged foodstuffs in Giresun province about food additives in packaged foods. This research is of great importance due to the fact that it is closely related to human health and the future of the country. A questionnaire was used as a data collection technique in the research in which consumers in Giresun reflect the universe. The sample of the research consists of 201 participants who participated in the research on a voluntary basis and were seen to respond by reading and understanding. It was observed that the knowledge level of the participants about food additives was generally at a good level, and that they thought that these substances are substances that give color, taste, smell, prolong shelf life and make the product attractive. It was determined that they think that food additives consist of aroma, color and sweeteners, sugar phosphate and syrups. The participants answered that the purpose of using food additives is to extend the shelf life and to improve the taste and color. The difference in the opinions on additives in terms of gender of the participants was found to be insignificant. The difference of age groups in the sub-dimension of conscious consumer views on additives was found to be significant and it was seen that the participants between the ages of 25-35 were more conscious. In addition, it was determined that students are more willing to take precautions against food additives compared to other occupational groups. In addition, it was determined that if the education level of the participants increased, their conscious consumer views on additives also increased and they advocated that measures should be taken against additives. Keywords: Packaged Food Products, Food Additives.