İktisadi Devletçiliğin Yükselişi ve Etkileri

Bu çalışma son yıllarda dünyada yükselme eğilimine giren iktisadi devletçiliğin etki- lerini araştırmaktadır. Devletçi uygulamalarla çok eski dönemlerden beri karşılaşıl- maktadır, ancak son iki-üç yüzyıl boyunca, devletçiliğin kapsamı sürekli genişleme eğilimindedir. İkinci Dünya Savaşından sonra artan refah devleti uygulamaları dev- letçiliğin kapsamını büyütmüştür. 1980’lerden sonra yaşanan liberalizasyon süreci- ne rağmen, devletçilik güçlü kalmaya devam etmiştir. Son dönemlerde hem kamu harcamalarının GSYH’ye oranının artması itibariyle hem de kamu iktisadi teşekkül- lerinin güçlenmesi yönüyle devletçiliğin yükseldiği dikkat çekmektedir. Devlet işlet- meleri, özel sektörün kârlı şekilde faaliyet gösterdikleri alanlarda giderek daha fazla yer almaya başlamıştır. Devletçiliğin yükseliş sürecinde ayrıca kapsamlı bir parasal genişleme olgusu da yaşanmaktadır. Regülasyonların, teşvik ve sübvansiyonların yaygınlığı da devletçi faaliyetlerin diğer göstergeleridir. Çalışmada devletçi uygula- maların özel kesim üzerindeki yükleri artırdığı, kamu iktisadî girişimlerinin yaygın- laşması ile verimliliğin azaldığı, üretim maliyetlerinin yükseldiği, rüşvet ve yolsuzlu- ğun yaygınlaştığı, şeffaflık ve hesap verebilirliğin azaldığı vurgulanmaktadır.