İlkokul öğrencilerinin çalışma belleği performansları ve sayı hissi becerileri arasındaki ilişki

Çalışma belleği ve sayı hissi matematik gelişimine önemli katkıda bulunduğu kabul edilen iki bilişsel faktördür. Bu faktörlerden çalışma belleği insanların yakın çevrelerini kavramalarına ve zihinsel olarak temsil etmelerine, yakın geçmiş deneyimleri hakkında bilgi tutmalarına, yeni bilgi edinmeyi desteklemelerine, sorunları çözmelerine ve mevcut hedefleri formüle etmelerine, ilişkilendirmelerine ve bunlara göre hareket etmelerine olanak tanıyan bilişin işlevsel bileşenleridir. Sayı hissi ise bir kişinin sayılara ve işlemlere yönelik genel anlayışın matematiksel yargılarda bulunmak ve işlemlerde farklı stratejiler geliştirmek amacıyla esnek şekillerde kullanma yeteneğidir. Bu çalışmanın amacı ise ilkokul öğrencilerinin çalışma bellek kapasiteleri ile sayı hissi becerileri düzeylerini tespit etmek ve çalışma bellek kapasiteleriyle sayı hissi becerileri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu bağlamda çalışma ilişkisel (korelasyonel) araştırma deseni kullanılarak tasarlanmıştır. Örneklemini ise 2023-2024 eğitim öğretim yılında Sivas ilinin Merkez ilçesinde bir ilkokulda öğrenim görmekte olan 105 ilkokul öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada Çalışma Belleği Ölçeği ve Sayı Hissi Testi kullanılarak veriler toplanmıştır. Ölçme araçlarından elde edilen sonuçlar SPSS 22 ile analiz edilmiştir. Veri toplama araçları kullanılarak toplanan veriler, öğrencilerin cinsiyetlerine göre farkı analiz edilirken Bağımsız Örneklem t Testi, sınıf seviyelerine göre farkı analiz edilirken Tek Yönlü ANOVA testi kullanılmıştır. Öğrencilerin çalışma belleği kapasiteleri ve sayı hissi becerileri arasındaki ilişki incelenirken Pearson korelasyon analizi yapılmıştır. Yapılan testler sonucunda öğrencilerin çalışma belleği ve cinsiyetleri arasında anlamlı fark çıkmamasına ek olarak sayı hissi becerileri ve cinsiyetleri arasında da anlamlı fark çıkmadığı görülmüştür. Tek Yönlü ANOVA testinden elde edilen bulgular, öğrencilerin sınıf seviyelerine göre çalışma belleği ölçeğinden aldıkları puanlar arasında anlamlı fark olduğunu göstermektedir. Bu fark 1. sınıfla 2. sınıf arasında, 1. sınıfla 3. sınıf arasında, 1. sınıfla 4. sınıf arasındadır. Benzer olarak öğrencilerin sayı hissi becerileri ve sınıf seviyelerine göre 2. sınıf ve 4. sınıf arasında anlamlı fark bulunmuştur. Son olarak öğrencilerin sayı hissi becerileri ve çalışma belleği performansları arasında anlamlı ve orta düzeyde ilişki olduğu tespit edilmiştir.

Working memory and number sense are two cognitive factors that are recognised as important contributors to mathematics development. Working memory is a functional component of cognition that allows people to comprehend and mentally represent their immediate environment, retain information about recent past experiences, support the acquisition of new knowledge, solve problems, and formulate, relate, and act upon current goals. Number sense is the ability to use one's general understanding of numbers and operations in flexible ways to make mathematical judgements and develop different strategies in operations. The aim of this study is to determine the levels of working memory capacities and number sense skills of primary school students and to examine the relationship between working memory capacities and number sense skills. In this context, the study was designed using a correlational research design. The sample consists of 105 primary school students studying in a primary school in the central district of Sivas province in the 2023-2024 academic year. In the study, data were collected using Working Memory Scale and Number Sense Test. The results obtained from the measurement tools were analysed with SPSS 22. Independent Sample t Test was used to analyse the data collected by using data collection tools according to the gender of the students, and One-Way ANOVA test was used to analyse the data according to the grade levels. Pearson correlation analysis was used to analyse the relationship between students' working memory capacities and number sense skills. As a result of the tests, it was observed that there was no significant difference between students' working memory and gender, and there was no significant difference between students' number sense skills and gender. According to the findings obtained from the One-Way ANOVA test, a significant difference was found between the working memory scores of the students according to their grade levels. This difference is between 1st grade and 2nd grade, 1st grade and 3rd grade, 1st grade and 4th grade. Similarly, a significant difference was found between 2nd grade and 4th grade according to students' number sense skills and grade levels. Finally, it was determined that there was a significant and moderate relationship between students' number sense skills and working memory performance.