Ailevi Akdeniz ateşi hastalarında endotel disfonksiyonu mikroalbuminüri ile ilişkili midir?

Ailesel Akdeniz Ateşi (AAA), tekrarlayan ateş, karın ağrısı, göğüs ağrısı, artrit atakları ve erizipele benzeyen deri lezyonları ile karakterize otozomal resesif geçiş gösteren bir hastalıktır.Hastalık seyrinde artan inflamatuar cevap gözlenir. Hem ataklar sırasında hem de ataksız dönemde bazı sitokinlerin serum düzeyleri yüksektir.Hastalık seyri boyunca kronik düşük dereceli inflamasyon görülür. Kronik düşük dereceli inflamasyon renal hasar gelişimi ve progresyonunda önemli rol oynar. İnflamasyonda nitrik oksit sentaz inhibisyonuna bağlı olarak nitrik oksit üretiminin azalması sonucu endotel disfonksiyonu ve bozulmuş vasoreaktivite meydana gelir.Endotel disfonksiyonunun non-diyabetik hastalarda glomeruloskleroz ve ateroskleroz gelişimde önemli bir yere sahip olduğu bilinmektedir. Endotelyal disfonksiyonun direkt olarak glomerüler basınçta artışa ve glomerüler bazal membranda permeabilite artışına sebep olduğu , kronik düşük dereceli inflamasyonun da indirekt olarak mezanşial hücreleri etkilediği ve parakrin fonksiyonlarda artışa ve proliferasyona sebep olduğu bilinmektedir.Bu etkileşimlerin sonucunda meydana gelen endotelyal disfonksiyonun varlığında mikroalbuminüri gözlenir. Endotel disfonksiyonunun esas göstergesi, NO tarafından sağlanan, endotel bağımlı vazodilatasyonun bozulmasıdır.NO tarafından sağlanan, endotel bağımlı vazodilatasyon ultrasonagrafik olarak akım aracılı dilatasyon yöntemi ile değerlendirilebilir. Bu çalışmanın amacı AAA hastalarında mikroalbuminüri ile akım aracılı dilatasyon arasındaki ilişliyi araştırmaktır. Çalışmamızda mikroalbuminürisi olmayan(43) ve mikroalbuminürisi olan(11) atak dışı dönemde bulunan 54 hasta ve 40 sağlıklı kontrolden (E/K:12/28) oluşan 3 grup oluşturuldu. Hasta ve kontrol grubunda lipid profili, mikroalbuminüri, eritrosit sedimantasyon hızı, C-reaktif protein, tam kan sayımı, FMD (akım aracılı dilatasyon ) yüzdeleri değerlendirildi. Hasta ve sağlıklı kontrol grubunun ortalama yaşları arasında anlamlı fark yoktu (sırasıyla; 25.06 ± 8.07, 22.89 ± 6.00 yıl). MAÜ hasta grubunda, kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde yüksekti (p=0,036). FMD yüzdeleri üç grup arasında anlamlı düzeyde farklı bulundu.(p=0,01) MAÜ ile FMD yüzdesi arasında korelasyon olduğu gözlendi. Düşük dereceli kronik inflamasyon sonucunda endotelyal disfonksiyonu ve renal hasarlanma meydana gelmektedir.Renal hasarlanmanın ve endotelyal disfonksiyonun göstergesi olan MAÜ ile endotelyal fonksiyonları gösteren FMD , AAA hastalarında erken renal hasarın ve endotelyal fonksiyonların takibinde kullanılabilir. Anahtar kelimeler:Ailesel Akdeniz Ateşi, Düşük dereceli kronik inflamasyon, Akım aracılı dilatasyon(FMD), NO , Mikroalbuminüri

Familial Mediterranean Fever is a disease characterized by recurrent fever, stomach ache, chest pain, arthritis attacks and erysipelas-like skin lesions, and showing autosomal recessive transition. An increased inflammatory response is observed in the course of the disease. Serum levels of some cytokines are high both during the attacks and in the remission period. Chronic low-grade inflammation is seen during the course of the disease. Chronic low-grade inflammation plays an important role in renal damage development and its progression. In this inflammation, endothelial dysfunction and impaired vasoreactivity occurs due to the decreasing nitric oxide depending on nitric oxide synthase inhibition. It is known that endothelial dysfunction in non-diabetic patients has a significant place in glomerulosclerosis and atherosclerosis development. It is also known that endothelial dysfunction leads to an increase directly in glomerular pressure and an increased permeability in glomerular basal membrane, and chronic low-grade inflammation affects the mesangial cells indirectly and causes an increase and proliferation in paracrine functions. In the presence of endothelial dysfunction occurring after these interactions, microalbuminuria is seen. The main indicator of endothelial dysfunction is the deterioration of endothelial-derived vasodilatation provided by NO. The endothelial-derived vasodilatation provided by NO can be evaluated ultrasonographically with flow-mediated dilatation method. The aim of this study is to investigate the relationship between microalbuminuria and flow-mediated dilatation in Familial Mediterranean Fever (FMF) patients. In our study, there were 3 groups consisting of 54 patients who were out of the attack period (43 of whom have no microalbuminuria and 11 of whom have microalbuminuria) and 40 healthy controls (E/K:12/28). In patient and control groups, lipid profile, microalbuminuria (MAU), erythrocyte sedimentation rate, C-reactive protein, complete blood count and the percentages of flow-mediated dilatation (FMD) were evaluated. There was no meaningful difference between the average ages of patient and control groups. (25.06 ± 8.07, 22.89 ± 6.00 years, respectively).In MAU patient group, it was meaningfully higher than that of control group (p=0,036). The FMD percentages were found to be meaningfully different between three groups (p=0,01). It was observed that there was correlation between MAU and FMD percentage. As a result of low-grade chronic inflammation, endothelial dysfunction and renal damage occur. MAU which is the indicator of renal damage and endothelial dysfunction and FMD which shows the endothelial functions can be used in the following of early renal damage and endothelial functions in FMF patients. Key words: Familial Mediterranean Fever, Chronic low-grade inflammation , Flow-mediated dilatation,NO, Microalbuminuria