Sığır Theileriosisi (Teşhis, Tedavi, Kontrol Stratejileri)
Abstract
Neospora caninum sığırlarda abortlara neden olan önemli protozoon patojenlerdendir. Etkenin
son konağı köpek ve yabani kanideler, ara konakları sığır, koyun, keçi ve manda gibi
sıcakkanlı hayvanlardır. Parazit ergin sığırlarda abortların yanı sıra döl tutma problemlerine,
süt veriminde azalmaya, klinik enfekte veya persiste enfekte buzağıların doğmasına neden
olmaktadır. N. caninum ilk defa 1984 yılında ensefalitli köpek yavrularında ortaya konulmuştur.
Bu durum N. caninum kaynaklı enfeksiyonların uzun yıllar göz ardı edildiğini göstermektedir.
N. caninum’un sığır endüstrisindeki öneminin anlaşılmasıyla birlikte parazitin
yaygınlığının araştırıldığı çalışmalar artmıştır. N. caninum sığır sürülerinde hem vertikal hem
de horizontal olarak nakledilmekte böylece de sürü içerisinde hızlı bir şekilde yayılmaktadır.
Sığırlarda neosporosisin dünyadaki seroprevalansı %20 düzeyindedir. Kozmopolit bir yayılışa
sahip olan N. caninum’un teşhisinin zor olması, kesin tedavisinin olmaması ve ayrıca
etkene karşı başarılı bir aşı geliştirilememesi nedeniyle dünyada sığır işletmelerinde ciddi
ekonomik kayıplara neden olmaya devam etmektedir. Bu durum neosporosisin kontrolünde
sürü yönetiminin önemini de artırmaktadır. Bu bölümde sığır neosporosisinin önemi, biyolojisi,
klinik semptomları, teşhis, tedavi, korunma ve kontrol önlemleri ele alınmıştır.